恪別𡧲版𢯢𢷮𧵑「干支」

番版𣅶19:43、𣈜1𣎃1𢆥2014

干支（𡨸國語：Can Chi；中: 干支^{(Can Chi)}/ Gānzhī）、對欺噲𨱽𣳔羅天干地支（𡨸國語：Thiên Can Địa Chi；中: 天干地支^{(Thiên Can Địa Chi)}/ Tiāngān dìzhī）咍十干十二支（𡨸國語：Thập Can Thập Nhị Chi；中: 十干十二支^{(Thập Can Thập Nhị Chi)}/ Shí gàn shí'èrzhī）、羅系統打數成週期得用在各渃𣎏𪤍文化亞東如：中國、越南、韓國、朝鮮、日本吧𠬠數國家恪。伮得押用𠇍組合週期𦒹𨒒(60)𥪝陰曆吶終底確定𠸛噲𧵑時間(𣈜、𣇞、𢆥、𣎃)共如𥪝占星學。𠊛些朱哴伮𣎏出處自時家商於中國^[1]。

干

意義

干得噲羅天干（㗂漢：天干；pinyin：tiāngān）咍十干（㗂漢：十干；pinyin：shígān）由𣎏棟𨒒（10）干恪膮。干共噲得配合𠇍陰陽吧五行。

名冊10干

數	干	𡨸國語	陰陽	行
1	甲	giáp	陽	木
2	乙	ất	陰	木
3	丙	bính	陽	火
4	丁	đinh	陰	火
5	戊	mậu	陽	土
6	己	kỷ	陰	土
7	庚	canh	陽	金
8	辛	tân	陰	金
9	壬	nh陰	陽	水
10	癸	quý	陰	水

支

意義

支咍地支（漢：地支；pinyin：「dì zhī」）咍十二支（漢：十二支、「shí èr zhī」）由𣎏棟十二（𨒒𠄩）支。低羅𨒒𠄩詞指12𡥵物𧵑黃道中國用如底指方向、𦊚務、𣈜、𣎃、𢆥吧𣇞𣈜𠸗（噲羅更𠍭對𣇞現代）。役連結各要素聯關𦤾局𤯨𡥵𠊛𠇍支羅𫇐普遍於區域東亞吧東南亞。

名冊12支

數	支	越	華	日	朝	黃道¹	向	務	𣎃陰曆	𣇞²
1	子	tý	zǐ	ne	자	chuột	0° (北)	冬	11 (冬至)	11𣇞𣈘- 1 𣇞𤏬
2	丑	sửu	chǒu	ushi	축	𤙭 (𤛠)	30°	冬	12	1 - 3𣇞𤏬
3	寅	dần	yín	tora	인	hổ	60°	春	1	3 - 5𣇞𤏬
4	卯	mèo/mão	mǎo	u	묘	兔 (貓)	90° (東)	春	2 (春分)	5 - 7𣇞𤏬
5	辰	thìn	chén	tatsu	진	龍	120°	春	3	7 - 9𣇞𤏬
6	巳	tỵ	sì	mi	사	𧋻	150°	夏	4	9 - 11𣇞𤏬
7	午	ngọ	wǔ	uma	오	馭	180° (南)	夏	5 (夏至)	11𣇞𤏬 - 1𣇞朝
8	未	mùi	wèi	hitsuji	미	⿰羊芻 (羝)	210°	夏	6	1 - 3𣇞朝
9	申	thân	shēn	saru	신	𤠲	240°	秋	7	3 - 5𣇞朝
10	酉	dậu	yǒu	tori	유	鵸	270° (西)	秋	8 (秋分)	5 - 7𣇞朝
11	戌	tuất	xū	inu	술	𤝹	300°	秋	9	7 - 9𣇞晬
12	亥	hợi	hài	i	해	𤞼	330°	冬	10	9 - 11𣇞晬

^[2] ^[3] ^[4]

𣇞陰曆-陽曆

相傳𣈜𠸗𣎏𠬠𠊛𠸛Đại Nhiêu㐌立𠚢十干吧十二支底𠢞𠊛些併算時間。役併𣇞共𣎏聯關𦤾集併𧵑12類物：

子（23-1𣇞）：𣅶𤝞當活動猛。
丑（1-3𣇞）：𣅶𤛠準備𠫾𦓿。
寅（3-5𣇞）：𣅶虎兇悍一。
卯（5-7𣇞）：𣅶𦝄𤏬一（眜兔玉）。
辰（7-9𣇞）：𣅶亶龍𡇸𩅹（群龍行雨）。
巳（9-11𣇞）：𣅶𧋻空害𠊛。
午（11-13𣇞）：馭𣎏陽併高𢧚得攝𠓨𡧲曥。
未（13-15𣇞）：𣅶羝𩛖𦹵空影響細役𣘃𦹵𠚐吏。
申（15-17𣇞）：𣅶𤠲釋呼。
酉（17-19𣇞）：𣅶鵸扒頭𠓨𡈩。
戌（19-21𣇞）：𣅶𤝹沛𥉫家。
亥（21-23𣇞）：𣅶𤞼𥄬𫑹一。

^[5]

Kết hợp Can Chi

60 tổ hợp Can Chi

Người ta ghép một can với một chi để tạo thành tên gọi chính thức của những cái cần đặt tên (ngày, giờ, tháng, năm v.v...) bắt đầu từ can Giáp và chi Tý tạo ra Giáp Tý, sau đó đến can Ất và chi Sửu tạo ra Ất Sửu và cứ như vậy cho đến hết (Bính,..., Quý) và (Dần..., Hợi). Hết can (hoặc chi) cuối cùng thì nó tự động quay trở lại cho đến tổ hợp cuối cùng là Quý Hợi. Có tổng cộng 60 (bằng bội số chung nhỏ nhất của 10 và 12) tổ hợp khác nhau của 10 can và 12 chi. Một chi có thể ghép với năm can và một can là sáu chi. 60 tổ hợp can chi là:

Bảng "Chu kỳ 60 năm"

Bảng tra nhanh: Chu kỳ Can Chi 60 năm
	Giáp	Ất	Bính	Đinh	Mậu	Kỷ	Canh	Tân	Nhâm	Quý
Tý	01		13		25		37		49
Sửu		02		14		26		38		50
Dần	51		03		15		27		39
Mão		52		04		16		28		40
Thìn	41		53		05		17		29
Tỵ		42		54		06		18		30
Ngọ	31		43		55		07		19
Mùi		32		44		56		08		20
Thân	21		33		45		57		09
Dậu		22		34		46		58		10
Tuất	11		23		35		47		59
Hợi		12		24		36		48		60

Xem thêm

Tài liệu tham khảo

↑ 五行吧干支、14𣎃11、2008
↑ 𥪝𢫛羅𠸛𡥵物象徵𧵑𠊛越
↑ 𣇞𥙩相對由伮𠳙𢷮遶層𣎃𥪝𢆥、𠇍容差搊𠇍𣇞𥪝榜壙±20丿。
↑ 𧗱義𧵑各𡥵物㨴朱各支時支次字義越南羅卯（即羅𡥵貓）𥪝欺義中華羅兔（即羅𡥵兔）。朱𦤾𠉞𣗓𧡊𣎏材料當信𢭄芾解釋事恪膮呢。
↑ 「12𡥵夾" 吧意義象徵」、3𣎃2、2008

Liên kết ngoài

[1] 五行吧干支、14𣎃11、2008

[2] 𥪝𢫛羅𠸛𡥵物象徵𧵑𠊛越

[3] 𣇞𥙩相對由伮𠳙𢷮遶層𣎃𥪝𢆥、𠇍容差搊𠇍𣇞𥪝榜壙±20丿。

[4] 𧗱義𧵑各𡥵物㨴朱各支時支次字義越南羅卯（即羅𡥵貓）𥪝欺義中華羅兔（即羅𡥵兔）。朱𦤾𠉞𣗓𧡊𣎏材料當信𢭄芾解釋事恪膮呢。

[5] 「12𡥵夾" 吧意義象徵」、3𣎃2、2008

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

@@ 𣳔68： / 𣳔68： @@
 <ref>𧗱義𧵑各𡥵物㨴朱各支時支次字義越南羅卯（即羅𡥵貓）𥪝欺義中華羅兔（即羅𡥵兔）。朱𦤾𠉞𣗓𧡊𣎏材料當信𢭄芾解釋事恪膮呢。</ref>
-=== Giờ Âm Lịch - Dương Lịch ===
+===𣇞陰曆-陽曆===
 [[集信:Thời Thần.svg|250 px | phải]]相傳𣈜𠸗𣎏𠬠𠊛𠸛Đại Nhiêu㐌立𠚢十干吧十二支底𠢞𠊛些併算時間。役併𣇞共𣎏聯關𦤾集併𧵑12類物：
 * 子（23-1𣇞）：𣅶𤝞當活動猛。