𨀈𬧐內容

恪別𡧲版𢯢𢷮𧵑「澳門」

澳門 (䀡碼源)

番版𣅶12:41、𣈜6𣎃1𢆥2016

87.703 bytes added 、 𣈜6𣎃1𢆥2016
no edit summary
直觀碼威其
空固𥿂略𢯢𢷮
空固𥿂略𢯢𢷮
𣳔1： 𣳔1：
{{Vi-nom-Song|'''澳門'''（[[漢越]]：''Áo Môn''，[[㗂葡萄牙]]：''Macau'', [[粵拼]]: Ou3 Mun4*2）、共曰羅'''Macao-麻高'''、羅𠬠𪚚𠄩[[區行政特別]]𧵑[[共和人民中華]]、共𢭲[[香港]]。澳門𦣰𣄒𩈘西𧵑[[垌平洲土珠江]]、夾𢭲[[省]][[廣東]]𣄒𪰂東𠄧𪰂南。𡋂經濟𧵑澳門附屬𡗉𠓨[[打博]]𠄧[[遊歷]]、雙共存在行產出。}}
<!--{{Thông tin quốc gia
[[Category:城舖中國]]
|Tên chính = Đặc khu hành chính Ma Cao của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa
|Tên bản địa 1 = 中華人民共和國澳門特別行政區 {{zh icon}}
|Tên bản địa 2 = Região Administrativa Especial de Macau da República Popular da China {{pt icon}}
|Tên thường = Ma Cao
|Lá cờ = Flag of Macau.svg
|Kiểu lá cờ = Khu kỳ
|Huy hiệu = Coat_of_arms_of_Macao.svg
|Kiểu huy hiệu =Khu huy
|版圖 = Macau locator map.svg
|Chú thích bản đồ =
|口號 = 空𣎏
|Quốc ca = <center>[[Tập tin:March of the Volunteers instrumental.ogg]]</center><br />[[Nghĩa dũng quân tiến hành khúc]]<br /><small>(quốc ca của [[Trung Quốc]])</small>
|Ngôn ngữ chính thức = [[Tiếng Trung Quốc|Hoa]] ([[tiếng Quảng Đông|Quảng Đông]] trên thực tế)<br />[[tiếng Bồ Đào Nha|Bồ Đào Nha]]
|Thủ đô =
|Bản đồ 2 = Macau montage.png
|map_width = 200px
|Chú thích bản đồ 2 = {{nowrap|Theo chiều kim đồng hồ từ phía trên bên phải:<br> [[Di tích Nhà thờ Thánh Phaolô]]; [[Casino Lisboa, Ma Cao|Casino Lisboa]];<br/> [[Nhà thờ và Chủng viện Thánh Giuse|Chủng viện Thánh Giuse]]; <br>[[Ponte Governador Nobre de Carvalho|Cầu Tổng đốc Nobre de Carvalho]]; [[Miếu Ma Các]]; <br>[[Pháo đài Đông Vọng Dương]]; [[Macau Tower]].}}
|Vĩ độ=22 |Vĩ độ phút=10 |Hướng vĩ độ=N |Kinh độ=113 |Kinh độ phút=33 |Hướng kinh độ=E
|Loại chính phủ = [[Đặc khu hành chính Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa|Đặc khu hành chính]]
|Loại viên chức = [[Trưởng Đặc khu hành chính|Trưởng Đặc khu]]
|Tên viên chức = [[崔世安]] (Thôi Thế An)
|Loại chủ quyền = 成立
|Sự kiện 1 = Người Hoa bản địa thành lập
|Ngày 1 = Thế kỷ thứ 5
|Sự kiện 2 = Bị [[Bồ Đào Nha]] xâm lăng
|Ngày 2 = [[1557]]
|Sự kiện 3 = Thành thuộc địa của Bồ Đào Nha
|Ngày 3 = [[13 tháng 8]] năm [[1862]]
|Sự kiện 4 = [[Đặc khu hành chính của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa|Đặc khu hành chính]]
|Ngày 4 = [[20 tháng 12]] năm [[1999]]
|Đứng hàng diện tích = không thiết lập
|area_magnitude = 1 E10
|Diện tích = 28.2
|Diện tích dặm vuông = 10.9
|Phần nước = 0
|Năm ước lượng dân số = 2014
|Dân số ước lượng = 614.500<ref name="ctk20140509">{{chú thích báo | title=2014年第1季人口統計|url=http://www.dsec.gov.mo/Statistic/Demographic/DemographicStatistics/DemographicStatistics2014Q1.aspx |publisher=Cục Thống kê và Phổ tra Ma Cao |date=9 tháng 5 năm 2014}}{{zh-hant}}</ref><ref name="macaodaily20140510">{{chú thích báo | title=澳人口破61萬料續增 |url=http://www.macaodaily.com/html/2014-05/10/content_901303.htm |publisher=[[Áo Môn nhật báo]] bản A7 |date=10 tháng 5 năm 2014 }}{{zh-hant}}</ref>
|Đứng hàng dân số = 167
|Năm thống kê dân số = 2012 (quý 2)
|Dân số = 552.503<ref>{{chú thích web |url=http://www.dsec.gov.mo/getAttachment/7a3b17c2-22cc-4197-9bd5-ccc6eec388a2/E_CEN_PUB_2011_Y.aspx |title=Results of 2011 Population Census |publisher=Statistics and Census Service. Macao SAR Government |accessdate=ngày 14 tháng 8 năm 2012}}</ref>
|Năm thống kê dân số = 2011
|Mật độ dân số = 18.568
|population_densitymi² = 48.092
|Đứng hàng mật độ dân số = 1
|GDP PPP = 31,271 tỷ Đô la Mỹ
|Đứng hàng GDP PPP = 99
|Năm tính GDP PPP = 2008
|GDP PPP trên đầu người =59.451 Đô la Mỹ
|Đứng hàng GDP PPP trên đầu người = 2
|GDP danh nghĩa = 21,7 tỷ Đô la Mỹ
|Đứng hàng GDP danh nghĩa = 94
|Năm tính GDP danh nghĩa = 2009
|GDP danh nghĩa trên đầu người = 39.800 Đô la Mỹ
|Đứng hàng GDP danh nghĩa trên đầu người = 18
|HDI ={{nowrap|{{steady}} 0,944<ref>{{chú thích web |url=http://www.dsec.gov.mo/getAttachment/6ba9054b-39ed-4a06-95fa-be5fdc961af1/E_MN_PUB_2010_Y.aspx |title=Macao in Figures 2010 |year=2010 |publisher=Statistics and Census Service, Macau SAR |accessdate=ngày 1 tháng 7 năm 2010}}</ref>}}
|Đứng hàng HDI = 25
|Năm tính HDI = 2007
|Cấp HDI = <span style="color:#090;white-space:nowrap;">rất cao</span>
|Tiền tệ = [[Pataca Ma Cao]] (MOP)
|Mã đơn vị tiền tệ = MOP
|Mã quốc gia =
|Múi giờ= [[Giờ chuẩn Ma Cao|MST]]
|UTC= +8
|Múi giờ DST = không
|UTC DST =
|Tên miền Internet = [[.mo]]
|Mã điện thoại = 853
|Ghi chú 1 =
}}-->
{{Chinese
|pic = |piccap = |picsize =
|t = 澳門 |s = 澳门
|l = cửa vịnh |p = Àomén |mi = {{IPA-cmn|ɑ̂ʊ̯mə̌n|}} |j = ou<sup>3</sup>mun<sup>4*2</sup>
|y = Oumùhn |ci = {{IPA-yue|ʔōu mǔːn|}} |wuu = au<sup>去</sup>men<sup>平</sup>
|poj = Ò-mn̂g |buc = Ó̤-muòng |h = Àu-mûn
|showflag = jyp
|altname = Khu hành chính đặc biệt Ma Cao
|t2 = 澳門特別行政區 (hay 澳門特區) |s2 = 澳门特别行政区 (hay 澳门特区)
|vie= Áo Môn đặc biệt hành chính khu
|p2 = Àomén Tèbié Xíngzhèngqū (Àomén Tèqū)
|j2 = Ou<sup>3</sup>mun<sup>4*2</sup> Dak<sup>6</sup>bit<sup>6</sup> Hang<sup>4</sup>zing<sup>3</sup> Keoi<sup>1</sup>
|wuu2 = au<sup>去</sup>men<sup>平</sup> deh<sup>入</sup>bih<sup>入</sup> ghan<sup>平</sup>tsen<sup>去</sup>chiu<sup>平</sup>
|poj2 = Ò-mn̂g Te̍k-pia̍t Hêng-chèng-khu
|h2 = Àu-mûn Thi̍t-phe̍t Hàng-tsṳn-khî
|por = Região Administrativa Especial de Macau <small> của "Khu hành chính đặc biệt Ma Cao" </small>
}}
 
'''澳門'''（Ma Cao/Áo Môn、{{lang-zh|澳門|Àomén}}、{{lang-pt|Macau}}）、拱曰羅'''麻高'''（Ma Cao）、羅𠬠𥪝𠄩[[特區行政共和人民中華|特區行政]]𧵑[[共和人民中華]]、共𢭲[[香港]]。澳門𦣰於𩈘西𧵑[[đồng bằng 珠江|đồng bằng châu thổ 珠江]]、夾𢭲[[省 (中國)|省]] [[廣東]]𣄒𪰂東吧 nhìn ra [[biển Đông]]於𪰂東吧𪰂南。
<ref name="M475">Macau Yearbook 2007, 475.</ref> 𡋂經濟𧵑澳門附屬𡗉𠓨[[打博]]吧[[遊歷]]、雙共存在{{r|行|ngành}}產出。
 
Ma Cao nguyên là một [[thuộc địa]] của [[đế quốc Bồ Đào Nha|Bồ Đào Nha]] và phải chịu sự quản lý của đế quốc này từ giữa thế kỷ 16 cho đến năm 1999, và là thuộc địa hay tô giới cuối cùng của người châu Âu tại Trung Quốc.<ref>{{harvnb|Fung|1999|p=5}}</ref><ref>{{chú thích báo
| url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/asia-pacific/566301.stm
| title=Macau and the end of empire
| accessdate=ngày 7 tháng 1 năm 2008
|publisher=BBC News
| date=ngày 18 tháng 12 năm 1999}}</ref> Các thương nhân Bồ Đào Nha lần đầu đến định cư tại Ma Cao trong thập niên 1550. Năm 1557, triều đình [[nhà Minh]] đã cho Bồ Đào Nha thuê Ma Cao để làm cảng giao thương. Từ đó, người Bồ Đào Nha đã quản lý thành phố song nó vẫn nằm trong phạm vi chủ quyền của Trung Quốc. Đến năm 1887, Ma Cao trở thành một thuộc địa của đế quốc Bồ Đào Nha. Bồ Đào Nha đã [[chuyển giao chủ quyền đối với Ma Cao]] cho Trung Quốc vào ngày 20 tháng 12 năm 1999. [[Tuyên bố chung Trung-Bồ]] và [[Luật cơ bản Ma Cao]] quy định rằng Ma Cao có quyền tự trị cao độ ít nhất là đến năm 2049, tức 50 năm sau ngày chuyển giao.<ref name=blm>{{chú thích web
| url=http://www.umac.mo/basiclaw/english/main.html
| title=Content of Basic Law of Macau
| accessdate=ngày 7 tháng 1 năm 2008
| publisher=University of Macau}}</ref>
 
Theo chính sách "[[một quốc gia, hai chế độ]]", [[Quốc vụ viện Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa|chính quyền Trung ương]] của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa chịu trách nhiệm về các vấn đề quốc phòng và ngoại giao của lãnh thổ, trong khi Ma Cao duy trì hệ thống riêng của mình trên các lĩnh vực luật pháp, lực lượng cảnh sát, tiền tệ, hải quan, nhập cư. Ma Cao tham gia nhiều tổ chức và sự kiện quốc tế không yêu cầu các thành viên phải là các quốc gia có chủ quyền.<ref name=blm/><ref>{{chú thích web
| url=http://www.imprensa.macau.gov.mo/bo/i/88/23/dc/en/
| title=Joint declaration of the Government of the People's Republic of China and The Government of the Republic of Portugal on the question of Macau
| accessdate=ngày 7 tháng 1 năm 2008
| publisher=GPB Govt of Macau}}</ref>
 
Theo ''[[The World Factbook]]'' của [[Cơ quan Tình báo Trung ương (Hoa Kỳ)|CIA]], năm 2012, Ma Cao xếp thứ hai về [[Bảng xếp hạng ước lượng tuổi thọ khi sinh theo quốc gia|tuổi thọ]] trên thế giới.<ref>{{chú thích web|title=COUNTRY COMPARISON:: LIFE EXPECTANCY AT BIRTH|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2102rank.html|publisher=CIA|accessdate = ngày 13 tháng 1 năm 2013}}</ref> Ngoài ra, Ma Cao là một trong số ít khu vực tại châu Á có [[Chỉ số phát triển con người]] (HDI) ở mức rất cao.
 
==詞原==
Trước khi có khu dân cư của người Bồ Đào Nha vào giữa thế kỷ 16, Ma Cao được biết đến với các tên gọi ''Hào Kính'' (濠鏡) hay ''Kính Hải'' (鏡海).<ref name="M517">Macau Yearbook 2007, 517.</ref> Tên gọi ''Macau'' có nguồn gốc từ ''[[miếu Ma Các]]'' ({{zh|t=媽閣廟|p=Māgé Miào|j=Maa1 Gok3 Miu6|links=no}}), một công trình được xây dựng vào năm 1448 để thờ [[Thiên Hậu Thánh mẫu|Ma Tổ]] – nữ thần của thuyền viên và ngư dân. Người ta nói rằng khi các [[thủy thủ]] Bồ Đào Nha đổ bộ lên bờ biển ngay bên ngoài miếu và hỏi tên của địa điểm này, những người bản địa đã trả lời là "媽閣" ({{zh|p=Māgé|j=Maa1 Gok3|v=Ma Các|links=no}}). Sau đó, người Bồ Đào Nha đặt tên cho bán đảo là "Macau".<ref>{{harvnb|Fung|1999|p=298}}</ref>
 
==歷史==
[[Tập tin:Saopaulo Chinnery.jpg|nhỏ|trái|[[遺迹聖脬盧|家祠𡘯聖脬盧]]、形𧵑[[George Chinnery]]（1774–1852）。家祠呢得𡏦𢆥1602吧被火患破壞𠓨𢆥1835。指𣎏𩈘憑跢於𪰂南羅群吏𦤾𠉞。]]
[[Tập tin:1870Macao.jpg|nhỏ|trái|澳門曠𢆥1870]]
Lịch sử Ma Cao có thể truy nguyên từ thời [[nhà Tần]] (221–206 TCN), khi đó khu vực nay là Ma Cao nằm dưới quyền quản lý của [[Phiên Ngung huyện]] thuộc [[Nam Hải quận]].<ref name="M517"/> Các cư dân được ghi chép đầu tiên là những người đến tị nạn tại Ma Cao trước cuộc xâm lược [[Nhà Tống|Nam Tống]] của [[người Mông Cổ]].<ref name="Macau history in Macau encyclopedia">{{chú thích web
|url=http://www.macaudata.com/macauweb/Encyclopedia/html/44907.htm
|title=The entry "Macau history" in Macau Encyclopedia
|accessdate=ngày 2 tháng 1 năm 2008
|publisher=Macau Foundation
|language=tiếng Trung
|archiveurl=http://web.archive.org/web/20071013210914/http://macaudata.com/macauweb/Encyclopedia/html/44907.htm <!--Added by H3llBot-->
|archivedate=ngày 13 tháng 10 năm 2007}}</ref> Dưới thời [[nhà Minh]] (1368–1644), có những ngư dân nhập cư đến Ma Cao từ Quảng Đông và [[Phúc Kiến]].
[[Tập tin:Flag of the Government of Portuguese Macau (1976-1999).svg|nhỏ|trái|號旗𧵑政府澳門屬葡萄牙（1976–1999）]]
 
Ma Cao đã chỉ phát triển thành một khu vực dân cư lớn khi người Bồ Đào Nha đến vào thế kỷ 16.<ref>{{harvnb|Chan|2000|pp=3-4}}</ref> Năm 1513, [[Jorge Álvares]] trở thành người Bồ Đào Nha đầu tiên đặt chân đến Trung Quốc. Năm 1535, các thương nhân Bồ Đào Nha đã có được quyền neo tàu ở các bến cảng của Ma Cao và thực hiện hoạt động giao thương, mặc dù không có quyền ở trên bờ.<ref>{{harvnb|Fung|1999|pp=5-6}}</ref> Khoảng 1552–1553, họ giành được sự cho phép tạm thời để lưu trữ hàng hóa trên kho được dựng trên bờ, mục đích là để hàng hóa được khô ráo;<ref name="F7">{{harvnb|Fung|1999|p=7}}</ref> họ nhanh chóng xây dựng các ngôi nhà thô sơ bằng đá quanh khu vực mà nay được gọi là Nam Loan. Năm 1557, người Bồ Đào Nha thành lập một khu dân cư lâu dài tại Ma Cao, trả 500 [[lạng]] bạc mỗi năm cho tiền thuê đất.<ref name="F7">Fung, 7.</ref> Người Bồ Đào Nha tiếp tục trả tiền thuê hàng năm cho đến năm 1863 để được quyền ở tại Ma Cao.<ref>{{chú thích sách
|url=http://books.google.com/books?id=CioAAAAAQAAJ&pg=PA522&dq=parthian+despatch+macao&hl=en&ei=5Kq5TomRIKiOsQLe3oWlCA&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=4&ved=0CDwQ6AEwAw#v=onepage&q&f=false
|title=Dictionary of dates, and universal reference. [With]
|volume=
|year=1885
|author=Joseph Timothy Haydn
|editor=
|publisher=
|edition=18
|location=
|isbn=
|page=522
|pages=
|quote=MACAO (in Quang-tong, S. China) was given to the Portuguese as a commercial station in 1586 (in return for their assistance against pirates), subject to an annual tribute, which was remitted in 1863. Here Camoens composed part of the " Lusiad."
|accessdate=ngày 4 tháng 11 năm 2011}} (Oxford University)</ref>
 
Năm 1564, Bồ Đao Nha là nước chế ngự giao thương giữa phương Tây với [[Ấn Độ]], [[Nhật Bản]] và Trung Quốc. Tuy nhiên, niềm kiêu hãnh của họ đã bị giội một gáo nước lạnh khi chứng kiến sự thờ ơ của người Trung Hoa đối với họ. Năm 1631, người Trung Hoa hạn chế người Bồ Đào Nha giao thương tại Trung Quốc đến cảng Ma Cao.<ref>{{chú thích sách
|url=http://books.google.com/books?id=AvRZAAAAYAAJ&pg=PA262&dq=In+I564,+Portugal+commanded+the+trade+of+India,+Japan,+and+China,+though+their+pride+was+deeply+shocked+at+the+supreme+indifference+with+which+the+Chinese+treated+them.+Their+atrocities+at+Ningpo+and+Macao,+and+their+subsequent&hl=en&ei=mqG5Tv_DFcjNhAfYvqyaBw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CC0Q6AEwAA#v=onepage&q=In%20I564%2C%20Portugal%20commanded%20the%20trade%20of%20India%2C%20Japan%2C%20and%20China%2C%20though%20their%20pride%20was%20deeply%20shocked%20at%20the%20supreme%20indifference%20with%20which%20the%20Chinese%20treated%20them.%20Their%20atrocities%20at%20Ningpo%20and%20Macao%2C%20and%20their%20subsequent&f=false
|title=The Mirror of literature, amusement, and instruction, Volume 7
|volume=
|year=1845
|author=
|editor=
|publisher=J. Limbird
|edition=
|location=LONDON
|isbn=
|page=262
|pages=
|quote=In I564, Portugal commanded the trade of India, Japan, and China, though their pride was deeply shocked at the supreme indifference with which the Chinese treated them. Their atrocities at Ningpo and Macau, and their subsequent servility, had opened the eyes of the Celestials to their true character, and unfortunately for other European adventurers, they had come to the conclusion that all western nations were alike. The senate of Macau complained to the viceroy of Goa, of the contempt with which the Chinese authorities treated them, confessing however that, "it was owing more to the Portuguese themselves than to the Chinese." The Chinese were obliged to restrict the commerce of Portugal to the port of Macau, in 1631. A partnership was then formed with some Chinese dealers in Canton, who were to furnish exports and take delivery of imports at Macau. This scheme did not suit the Chinese; they were dissatisfied with their partners, and speedily dissolved the connection.
|accessdate=ngày 4 tháng 11 năm 2011}} (Princeton University)</ref>
 
Trong thế kỷ 17, có khoảng 5.000 nô lệ sinh sống tại Ma Cao, cùng với họ là 2.000 người Bồ Đào Nha và 20.000 [[người Hán]].<ref>{{chú thích sách
|url=http://books.google.com/books?id=nPyg0evI8ykC&pg=PA32&dq=and+soldiers+5000+slaves+20000+Chinese+1643+2000+moradores+(Portuguese+inhabitants)+1644+40000+total+inhabitants+1648&hl=en&ei=XfC6TtDND-jo0QGsscDeCQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CC4Q6AEwAA#v=onepage&q=and%20soldiers%205000%20slaves%2020000%20Chinese%201643%202000%20moradores%20(Portuguese%20inhabitants)%201644%2040000%20total%20inhabitants%201648&f=false
|title=The Survival of Empire: Portuguese Trade and Society in China and the South China Sea 1630-1754
|volume=
|year=2004
|author=George Bryan Souza
|editor=
|publisher=Cambridge University Press
|edition=reprint
|location=
|isbn=0-521-53135-7
|page=32
|pages=
|quote=soldiers 5000 slaves 20000 Chinese 1643 2000 moradores (Portuguese inhabitants) 1644 40000 total inhabitants 1648 Jesuits record
|accessdate=ngày 4 tháng 11 năm 2011}}</ref><ref>{{chú thích sách
|url=http://books.google.com/books?id=oCx0D0iE2QoC&pg=PA323&dq=typical+cross+section+of+the+population+consisted+of+about+600+casados,+100-200+other+Portuguese,+some+5000+slaves+and+a+growing&hl=en&ei=bPC6TrzhGIrs0gGKoIzfCQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CC0Q6AEwAA#v=onepage&q=typical%20cross%20section%20of%20the%20population%20consisted%20of%20about%20600%20casados%2C%20100-200%20other%20Portuguese%2C%20some%205000%20slaves%20and%20a%20growing&f=false
|title=Atlas of languages of intercultural communication in the Pacific, Asia and the Americas
|volume=
|year=1996
|coauthors=Stephen Adolphe Wurm, Peter Mühlhäusler, Darrell T. Tryon
|editor=
|publisher=Walter de Gruyter
|edition=
|location=
|isbn=3-11-013417-9
|page=323
|pages=
|quote=The Portuguese population of Macau was never very large. Between the period 1601 -1669, a typical cross section of the population consisted of about 600 casados, 100-200 other Portuguese, some 5000 slaves and a growing number of Chinese
|accessdate=ngày 4 tháng 11 năm 2011}}</ref><ref>{{chú thích sách
|url=http://books.google.com/books?id=LP9q1dzVRYQC&pg=PA63&dq=black+slaves+macao&hl=en&ei=Ku66TuyxNcbc0QHP5Z3dDQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&ved=0CDkQ6AEwAQ#v=onepage&q&f=false
|title=Macau History and Society
|volume=
|year=2011
|author=Zhidong Hao
|editor=
|publisher=Hong Kong University Press
|edition=illustrated
|location=
|isbn=988-8028-54-5
|page=63
|pages=
|quote=This is a time when there were most African slaves, about 5100. In comparison there were about 1000 to 2000 during the later Portuguese rule in Macau.
|accessdate=ngày 4 tháng 11 năm 2011}}</ref>
 
Do ngày càng có nhiều người Bồ Đào Nha đến định cư ở Ma Cao để tham gia hoạt động thương mại, họ có nhu cầu về tự quản; song điều này không thể đạt được cho đến thập niên 1840. Năm 1576, [[Giáo hoàng Grêgôriô XIII]] đã thành lập [[Giáo phận Ma Cao]].<ref>{{chú thích web
|url=http://www.macaudata.com/macauweb/Encyclopedia/html/11502.htm
|title=The entry "Catholic" in Macau Encyclopedia
|publisher=Macau Foundation
|accessdate=ngày 6 tháng 1 năm 2008
|language=tiếng Trung
|archiveurl=http://web.archive.org/web/20071224173753/http://www.macaudata.com/macauweb/Encyclopedia/html/11502.htm <!--Added by H3llBot-->
|archivedate=ngày 24 tháng 12 năm 2007}}</ref> Năm 1583, người Bồ Đào Nha tại Ma Cao được cho phép thành lập một viện nguyên lão để xử lý các vấn đề khác nhau liên quan đến những hoạt động xã hội và kinh tế của họ dưới sự giám sát chặt chẽ của chính quyền Trung Quốc, song điều này không có nghĩa là chuyển giao chủ quyền.<ref name="Macau history in Macau encyclopedia"/>
 
Ma Cao trở thành một thương cảng thịnh vương, song cùng với đó, nơi này đã trở thành mục tiêu chinh phục của người Hà Lan trong thế kỷ 17, song các cuộc tấn công lặp di lặp lại này đều thất bại. Ngày 24 tháng 6 năm 1622, người Hà Lan tấn công Ma Cao với hy vọng biến nơi đây thành vùng đất do họ sở hữu, sử gọi là [[trận Ma Cao]]. Người Bồ Đào Nha đã đẩy lui cuộc tấn công này và người Hà Lan từ đó không bao giờ cố gắng chinh phục Ma Cao lần nữa. Phần lớn những người bảo vệ Ma Cao khi đó là nô lệ châu Phi, và chỉ có một vài binh sĩ và linh mục người Bồ Đào Nha. Thuyền trưởng Kornelis Reyerszoon là chỉ huy của 800 tinh binh xâm lược người Hà Lan.<ref>{{chú thích sách
|url=http://books.google.com/books?id=Nsh8NHDQHlcC&pg=PA238&dq=african+slaves+macau&hl=en&ei=jfe6Tr-9LOfV0QGJ4cXfCQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=4&ved=0CEAQ6AEwAw#v=onepage&q=african%20slaves%20macau&f=false
|title=Slavery and South Asian history
|volume=
|year=2006
|coauthors=Indrani Chatterjee, Richard Maxwell Eaton
|editor=Indrani Chatterjee, Richard Maxwell Eaton
|publisher=Đại học Indiana Press
|edition=illustrated
|location=
|isbn=0-253-21873-X
|page=238
|pages=
|quote=Portuguese,"he concluded;"The Portuguese beat us off from Macau with their slaves."10 The same year as the Dutch... an English witness recorded that the Portuguese defense was conducted primarily by their African slaves,who threw
|accessdate=ngày 4 tháng 11 năm 2011}}</ref><ref>{{chú thích sách
|url=http://books.google.com/books?id=vWLRxJEU49EC&pg=PA544&dq=african+slaves+macau&hl=en&ei=jfe6Tr-9LOfV0QGJ4cXfCQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&ved=0CDcQ6AEwAQ#v=onepage&q=african%20slaves%20macau&f=false
|title=Middle East and Africa
|volume=
|year=1996
|author=
|editor=
|publisher=Taylor & Francis
|edition=
|location=
|isbn=1-884964-04-4,
|page=544
|pages=
|quote=A miscellaneous assemblage of Portuguese soldiers, citizens, African slaves, friars, and Jesuits managed to withstand the attack. Following this defeat, the Dutch made no further attempts to take Macau, although they continued to harass
|accessdate=ngày 4 tháng 11 năm 2011}}</ref><ref>{{chú thích sách
|url=http://books.google.com/books?id=-Gr51C1eS1oC&pg=PA159&dq=invaded+Macau+on+24+June+1622+but+was+defeated+by+a+handful+of+Portuguese+priests,+citizens+and+African+slaves&hl=en&ei=4_i6TtDdLsXb0QHvxejeCQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CC4Q6AEwAA#v=onepage&q=invaded%20Macau%20on%2024%20June%201622%20but%20was%20defeated%20by%20a%20handful%20of%20Portuguese%20priests%2C%20citizens%20and%20African%20slaves&f=false
|title=Macau: a cultural Janus
|volume=
|year=1999
|author=Christina Miu Bing Cheng
|editor=
|publisher=Hong Kong University Press
|edition=illustrated
|location=
|isbn=962-209-486-4
|page=159
|pages=
|quote=invaded Macau on ngày 24 tháng 6 năm 1622 but was defeated by a handful of Portuguese priests, citizens and African slaves
|accessdate=ngày 4 tháng 11 năm 2011}}</ref><ref>{{chú thích sách
|url=http://books.google.com/books?id=Lw6JYOYgjokC&pg=PA15&dq=Macau's+future+as+a+Dutch+colony+seemed+all+but+assured,+since+the+city's+...+still+remained+under+construction+and+its+defenders+numbered+only+about+60+soldiers+and+90+civilians,+who+ranged+from+Jesuit+priests+to+African+slaves&hl=en&ei=UPm6Tv-AHObV0QGyoojeCQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CC4Q6AEwAA#v=onepage&q=Macau's%20future%20as%20a%20Dutch%20colony%20seemed%20all%20but%20assured%2C%20since%20the%20city's%20...%20still%20remained%20under%20construction%20and%20its%20defenders%20numbered%20only%20about%2060%20soldiers%20and%2090%20civilians%2C%20who%20ranged%20from%20Jesuit%20priests%20to%20African%20slaves&f=false
|title=Strolling in Macau: A Visitor's Guide to Macau, Taipa, and Coloane
|volume=
|year=2007
|author=Steven Bailey
|editor=
|publisher=ThingsAsian Press
|edition=illustrated
|location=
|isbn=0-9715940-9-0
|page=15
|pages=
|quote=On ngày 24 tháng 6 năm 1622, a Dutch fleet under Captain Kornelis Reyerszoon assembled a landing force of some 800 armed sailors, a number thought more than sufficient to overpower Macau's relatively weak garrison. Macau's future as a Dutch colony seemed all but assured, since the city's... still remained under construction and its defenders numbered only about 60 soldiers and 90 civilians, who ranged from Jesuit priests to African slaves
|accessdate=ngày 4 tháng 11 năm 2011}}</ref> Tổng đốc Hà Lan Jan Coen đã nói sau khi bị đánh bại rằng "Các nô lệ của Bồ Đào Nha tại Ma Cao phục vụ họ rất tốt và trung thành, rằng đó là những người đã đánh bại và đuổi người của ta đi vào năm ngoái", và "Người của ta nhìn thấy rất ít người Bồ Đào Nha" trong trận chiến.<ref>{{chú thích sách
|url=http://books.google.com/books?ei=zvq6TtccxN3RAZH6qNcJ&ct=result&id=3s8VAQAAIAAJ&dq=Jan+Coen%2C+who+had+been+sent+to+establish+a+Dutch+base+on+the+China+coast%2C+wrote+about+the+slaves+who+served+the+Portuguese+so+faithfully%3A+%22It+was+they+who+defeated+and+drove+away+our+people+last+year.%22&q=jan+coen
|title=Routes of passage: rethinking the African diaspora, Volume 1, Part 1
|volume=Volume 1 of African diaspora research
|year=2007
|author=
|editor=Ruth Simms Hamilton
|publisher=Michigan State University Press
|edition=
|location=
|isbn=0-87013-632-1
|page=143
|pages=
|quote=Jan Coen, who had been sent to establish a Dutch base on the China coast, wrote about the slaves who served the Portuguese so faithfully: "It was they who defeated and drove away our people last year."
|accessdate=ngày 4 tháng 11 năm 2011}}(the University of California)</ref><ref>{{chú thích sách
|url=http://books.google.com/books?ei=Kfu6TpniFIP10gHPmvXeCQ&ct=result&id=8gdmAAAAMAAJ&dq=85%2C+quotes+a+report+from+the+Dutch+governor-general%2C+Coen%2C+in+1623%3A+%C2%ABThe+slaves+of+the+Portuguese+at+Macao+served+them+so+well+and+faithfully%2C+that+it+was+they+who+defeated+and+drove+away+our+people+last+year%C2%BB.&q=coen
|title=Studia, Issue 23
|volume=
|year=1968
|author=Centro de Estudos Históricos Ultramarinos
|editor=
|publisher=Centro de Estudos Históricos Ultramarinos.
|edition=
|location=
|isbn=
|page=89
|pages=
|quote=85, quotes a report from the Dutch governor-general, Coen, in 1623: «The slaves of the Portuguese at Macau served them so well and faithfully, that it was they who defeated and drove away our people last year».
|accessdate=ngày 4 tháng 11 năm 2011}}(University of Texas)</ref><ref>{{chú thích sách
|url=http://books.google.com/books?id=8IEFAQAAIAAJ&q=A+year+later,+Captain+Coen+was+still+harping+on+the+same+theme:+%22The+slaves+of+the+Portuguese+at+Macao+served+them+so+well+and+faithfully,+that+it+was+they+who+defeated+and+drove+away+our+people+there+last+year%22&dq=A+year+later,+Captain+Coen+was+still+harping+on+the+same+theme:+%22The+slaves+of+the+Portuguese+at+Macao+served+them+so+well+and+faithfully,+that+it+was+they+who+defeated+and+drove+away+our+people+there+last+year%22&hl=en&ei=mPu6Tp3hA4LX0QGzl_XeCQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CC0Q6AEwAA
|title=Japan and Africa: the evolution and nature of political, economic and human bonds, 1543-1993
|volume=
|year=1993
|coauthors=Themba Sono, Human Sciences Research Council
|editor=
|publisher=HSRC
|edition=
|location=
|isbn=0-7969-1525-3
|page=23
|pages=
|quote=A year later, Captain Coen was still harping on the same theme: 'The slaves of the Portuguese at Macau served them so well and faithfully, that it was they who defeated and drove away our people there last year'. Captain Coen was
|accessdate=ngày 4 tháng 11 năm 2011}}</ref><ref>{{chú thích sách
|url=http://books.google.com/books?ei=6fu6TqOmEYLd0QGyq83fCQ&ct=result&id=qUAsAAAAMAAJ&dq=Our+people+saw+very+few+Portuguese%22.+A+year+later+he+was+still+harping+on+the+same+theme.+%22The+slaves+of+the+Portuguese+at+Macao+served+them+so+well+and+faithfully%2C+that+it+was+they+who+defeated+and+drove+away+our+people+there+last&q=harping
|title=Fidalgos in the Far East 1550–1770
|volume=
|year=1968
|author=Charles Ralph Boxer
|editor=
|publisher=Oxford U.P.
|edition=2, illustrated, reprint
|location=
|isbn=
|page=85
|pages=
|quote=The enemy, it was reported, 'had lost many more men than we, albeit mostly slaves. Our people saw very few Portuguese'. A year later he was still harping on the same theme. 'The slaves of the Portuguese at Macau served them so well and faithfully, that it was they who defeated and drove away our people there last
|accessdate=ngày 4 tháng 11 năm 2011}}(the University of Michigan)</ref>
 
Sau [[Chiến tranh Nha phiến]] (1839–42), Bồ Đào Nha chiếm đóng hai đảo [[Đãng Tử]] và [[Lộ Hoàn]] tương ứng vào các năm 1851 và 1864. Ngày 1 tháng 12 năm 1887, triều đình [[nhà Thanh]] và chính phủ Bồ Đào Nha đã ký kết [[Điều ước Hòa hảo và Thông thương Trung-Bồ]], theo đó Trung Quốc nhượng quyền "chiếm giữ và cai trị vĩnh viễn Ma Cao cho Bồ Đào Nha" tuân theo các bản tuyên bố của Nghị định thư Lisboa. Bồ Đào Nha sẽ có nghĩa vụ "không bao giờ chuyển nhượng Ma Cao khi không có thỏa thuận trước với Trung Quốc", do đó đảm bảo rằng đàm phán giữa Bồ Đào Nha và Pháp (đối với khả năng đổi Ma Cao và [[Guinea thuộc Bồ Đào Nha]] với [[Congo thuộc Pháp]]) hoặc với các quốc gia khác sẽ không tiến triển – vì vậy mà các lợi ích thương mại của Anh Quốc được bảo đảm; Ma Cao chính thức trở thành một lãnh thổ dưới quyền cai trị của Bồ Đào Nha.<ref name="Macau history in Macau encyclopedia"/>
 
Năm 1928, chính quyền [[Trung Hoa Dân Quốc]] của [[Trung Quốc Quốc Dân Đảng|Quốc Dân đảng]] đã thông báo chính thức cho Bồ Đào Nha rằng họ hủy bỏ Điều ước Hòa hảo và Thông thương;<ref name="M518">Macau Yearbook 2007, 518.</ref> Hai bên ký kết một điều ước Hữu nghị và Thông thương Trung-Bồ mới để thay thế điều ước bị bãi bỏ. Ngoại trừ một vài quy định liên quan đến nguyên tắc thuế quan và các vấn đề liên quan đến thương mại, điều ước mới không làm thay đổi chủ quyền của Ma Cao và quyền cai trị của Bồ Đào Nha tại Ma Cao vẫn không thay đổi.<ref>{{harvnb|Fung|1999|pp=409-410}}</ref>
 
Trong [[Chiến tranh thế giới thứ hai]], không giống như trường hợp của [[Timor thuộc Bồ Đào Nha]] khi bị Nhật Bản chiếm đóng cùng với Timor thuộc Hà Lan vào năm 1942, người Nhật tôn trọng tính trung lập của Bồ Đào Nha tại Ma Cao. Như vậy, Ma Cao đã có một thời gian ngắn ngủi đạt được thịnh vượng về kinh tế khi là cảng trung lập duy nhất ở Nam Trung Quốc, sau khi Nhật Bản chiếm [[Quảng Châu]] và [[Hồng Kông]]. Tháng 8 năm 1943, quân Nhật bắt giữ tàu ''Sian'' của Anh tại Ma Cao và giết chết khoảng 20 lính bảo vệ. Trong tháng tiếp theo, họ yêu cầu thiết lập chế độ "cố vấn" Nhật để thay thế chiếm đóng quân sự. Kết quả là Ma Cao trở thành vùng bảo hộ ảo của người Nhật.
 
Khi phát hiện ra việc Ma Cao trung lập đang có kế hoạch bán nhiên liệu hàng không cho Nhật Bản, chiến đấu cơ Hoa Kỳ từ [[USS Enterprise (CV-6)|USS ''Enterprise'']] đã ném bom và bắn phá nhà chứa máy bay của Trung tâm Hàng không Hải quân vào ngày 16 tháng 1 năm 1945 để triệt phá nguyên liệu. Hoa Kỳ cũng tiến hành không kích vào các mục tiêu ở Ma Cao vào các ngày 25 tháng 2 và 11 tháng 6 1945. Sau khi chính phủ Bồ Đào Nha kháng nghị, vào năm 1950, Hoa Kỳ đã trả 20.255.952 Đô la Mỹ cho chính phủ Bồ Đào Nha.<ref>p.116 Garrett, Richard J. ''The Defences of Macau: Forts, Ships and Weapons Over 450 Years'' Hong Kong University Press, 01/02/2010</ref> Sự thống trị của Nhật Bản kết thúc vào tháng 8 năm 1945 với việc [[Nhật Bản đầu hàng|họ đầu hàng]].
 
Sau khi Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa thành lập vào năm 1949, chính phủ Bắc Kinh tuyên bố Điều ước Hữu nghị và Thông thương Trung-Bồ là một "[[hiệp ước bất bình đẳng|điều ước bất bình đẳng]]" do ngoại quốc áp đặt đối với Trung Quốc. Tuy nhiên, chính quyền Bắc Kinh đã không sẵn sàng để giải quyết, và duy trì "nguyên trạng" cho đến một thời gian thích hợp hơn.<ref>{{harvnb|Fung|1999|pp=410-411}}</ref>
 
Dưới ảnh hưởng của [[Cách mạng văn hóa|Cách mạng Văn hóa]] tại Trung Quốc đại lục và tâm trạng bất mãn rộng rãi với chính phủ Bồ Đào Nha, các cuộc bạo động đã nổ ra ở Ma Cao vào năm 1966. Nghiêm trọng nhất là "[[sự kiện 3 tháng 12]]", với 6 người bị giết và hơn 200 người bị thương.<ref name="12-3 incident in Macau encyclopedia">{{chú thích web
|url=http://www.macaudata.com/macauweb/Encyclopedia/html/08701.htm
|title=The entry "12-3 Incident" in Macau Encyclopedia
|accessdate=ngày 2 tháng 1 năm 2008
|publisher=Macau Foundation
|language=tiếng Trung}} {{Dead link|date=April 2012|bot=H3llBot}}</ref><ref name="Lo Shiu-hing">{{chú thích tạp chí |author=Lo Shiu-hing
|title=Aspects of Political Development in Macau
|journal=The China Quarterly
|volume=120 |month=December |year=1989 |pages=837–851
|doi=10.1017/S030574100001849X}}</ref> Ngày 28 tháng 1 năm 1967, chính phủ Bồ Đào Nha đã đưa ra một lời xin lỗi chính thức.
 
Ngay sau khi chế độ độc tài tại Bồ Đào Nha bị [[Cách mạng hoa Cẩm chướng|lật đổ]] vào năm 1974 tại Lisboa, chính phủ mới của Bồ Đào Nha đã xác định rằng nước này sẽ từ bỏ toàn bộ các thuộc địa hải ngoại của mình. Năm 1976, chính phủ Lisboa tái định nghĩa Ma Cao là một "lãnh thổ Trung Quốc nằm dưới sự quản lý của Bồ Đào Nha" và trao cho Ma Cao quyền tự trị ở mức độ lớn về hành chính, tài chính và kinh tế. Ba năm sau, Bồ Đào Nha và Trung Quốc đồng thuận xem Ma Cao là "một lãnh thổ Trung Quốc nằm dưới sự quản lý (tạm thời) của Bồ Đào Nha".<ref name="Macau history in Macau encyclopedia" /><ref>{{harvnb|Fung|1999|p=418}}</ref> Chính quyền Trung Quốc và Bồ Đào Nha khởi đầu đàm phán về vấn đề Ma Cao vào tháng 6 năm 1986. Hai bên ký kết Tuyên bố chung Trung-Bồ vào năm sau, theo đó Ma Cao sẽ trở thành một đặc khu hành chính của Trung Quốc.<ref>{{harvnb|Fung|1999|p=424}}</ref> Chính phủ Trung Quốc chính thức tiếp nhận chủ quyền đối với Ma Cao vào ngày 20 tháng 12 năm 1999.<ref>Macau Yearbook 2007, 519–520.</ref> Từ sau khi trở về với Trung Quốc, kinh tế Ma Cao tiếp tục thịnh vượng với sự tăng trưởng liên tục của du lịch từ Trung Quốc đại lục và xây mới các [[sòng bạc|casino]].
 
==政權吧政治==
[[Tập tin:特首辦.jpg|nhỏ|phải|柱礎政權澳門、𠓀低羅座總督朱𦤾𢆥1999。]]
[[Tập tin:Almacau.JPG|nhỏ|phải|座家文防𧵑[[會立法區行政特别澳門]]。]]
 
Tuyên bố chung Trung-Bồ và [[Luật Cơ bản Ma Cao]], hiến pháp Ma Cao do [[Đại hội đại biểu Nhân dân toàn quốc (Trung Quốc)|Đại hội đại biểu Nhân dân toàn quốc]] ban hành vào năm 1993, xác định rằng hệ thống kinh tế, lối sống, quyền, và tự do của Ma Cao sẽ được duy trì không thay đổi ít nhất là 50 năm sau khi chủ quyền của khu vực được chuyển giao về Trung Quốc vào năm 1999.<ref name=blm/> Theo phương châm "[[Một quốc gia, hai chế độ]]", Ma Cao được hưởng một quyền tự trị cao độ trên tất cả các lĩnh vực ngoại trừ quốc phòng và các vấn đề ngoại giao.<ref name=blm/> Các quan chức Ma Cao, chứ không phải là quan chức Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, sẽ điều hành Ma Cao bằng cách sử dụng riêng biệt các quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp, cũng như quyền phân xử cuối cùng.<ref>{{chú thích web
|url=http://www.imprensa.macau.gov.mo/bo/i/1999/leibasica/index_uk.asp#c2
|title=Basic Law of Macau Chapter II: Relationship between the Central Authorities and the Macau Special Administrative Region
|accessdate=ngày 3 tháng 1 năm 2008
|publisher=Government Printing Bureau}}</ref> Ma Cao duy trì [[pataca Macau|tiền tệ]], lãnh thổ hải quan, kiểm soát nhập cư và ranh giới, và lực lượng cảnh sát riêng biệt.<ref>{{chú thích web
|url=http://www.imprensa.macau.gov.mo/bo/i/1999/leibasica/index_uk.asp#c5
|title=Basic Law of Macau Chapter V: The Economy
|accessdate=ngày 3 tháng 1 năm 2008
|publisher=Government Printing Bureau}}</ref><ref>{{chú thích web |url=http://www.imprensa.macau.gov.mo/bo/i/1999/leibasica/index_uk.asp#c7
|title=Basic Law of Macau Chapter VII: External Affairs
|accessdate=ngày 3 tháng 1 năm 2008
|publisher=Government Printing Bureau}}</ref>
 
===行法===
Đứng đầu chính quyền Ma Cao là [[Trưởng quan hành chính Ma Cao|trưởng quan hành chính]], người này được chính phủ Trung ương tại Bắc Kinh bổ nhiệm theo tiến cử của một ủy ban bầu cử, tổ chức này có ba trăm thành viên, được các đoàn thể và cộng đồng bổ nhiệm. Việc tiến cử được thực hiện bằng một cuộc bầu cử trong khuôn khổ ủy ban.<ref>{{chú thích web
|url=http://www.imprensa.macau.gov.mo/bo/i/2004/14/lei03_en.asp#c4a32
|title=Election of the Chief Executive
|accessdate=ngày 5 tháng 9 năm 2006
|publisher=Government Printing Bureau}}</ref> Nội các của trưởng quan hành chính bao gồm năm viên chức chính sách và [[Hội hành chính khu hành chính đặc biệt Ma Cao|Hội hành chính]] bao gồm từ 7 đến 11 thành viên làm nhiệm vụ cố vấn.<ref name="Macau 2007 Yearbook">{{chú thích sách
|year=2007
|title=Macau 2007 Yearbook
|publisher=Government Information Bureau of Macau SAR
|isbn=978-99937-56-09-5}}</ref> [[Hà Hậu Hoa]], một lãnh đạo cộng đồng và nguyên là một chủ ngân hàng, là trưởng quan đầu tiên của khu hành chính đặc biệt Ma Cao, thay thế [[Vasco Joaquim Rocha Vieira|Tổng đốc Vasco Rocha Vieira]] vào nửa đêm ngày 20 tháng 12 năm 1999. [[Thôi Thế An]] là trưởng quan đương nhiệm của Ma Cao.<ref>{{chú thích web
|url=http://lanzhou.china.com.cn/english/NM-e/105438.htm
|accessdate=ngày 7 tháng 1 năm 2008
|title=Edmund Ho Wins Election for 2nd Term
|publisher=Xinhua News Agency}}</ref>
 
===立法===
Cơ quan lập pháp của Ma Cao là [[Hội Lập pháp Khu hành chính đặc biệt Ma Cao|Hội Lập pháp]], một cơ cấu gồm 29 thành viên trong đó có 12 thành viên được bầu trực tiếp, 10 thành viên được bầu gián tiếp đại diện cho các "khu vực bầu cử chức năng" và 10 thành viên do trưởng quan bổ nhiệm.<ref>{{chú thích web
|url=http://www.al.gov.mo/en/en.htm#Composition
|accessdate=ngày 5 tháng 9 năm 2006
|title=Introduction of the Legislative Assembly of the Macau Special Administrative Region
|publisher=The Legislative Assembly of Macau}}</ref> Bất kỳ thường trú nhân nào đủ hoặc trên 18 tuổi đều có đủ điều kiện bỏ phiếu trong các cuộc bầu cử trực tiếp.<ref>{{chú thích web
|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2123.html
|accessdate=ngày 7 tháng 1 năm 2008
|title=List of Suffrage
|publisher=CIA – The World Factbook}}</ref> Bầu cử gián tiếp giới hạn trong các tổ chức đã đăng ký được gọi là "cử tri đoàn thể" và một ủy ban gồm 300 thành viên rút ra từ các nhóm khu vực, tổ chức đô thị và các cơ quan của chính phủ Trung ương.<ref>{{chú thích web
|url=http://english.peopledaily.com.cn/200403/31/eng20040331_139074.shtml
|accessdate=ngày 7 tháng 1 năm 2008
|title=Polls favor indirect vote of Macau's next chief executive
|publisher=(Source: Xinhua)People's Daily Online}}</ref>
 
===私法===
Khuôn khổ ban đầu của hệ thống luật pháp Ma Cao dựa phần lớn vào luật pháp Bồ Đào Nha hay hệ thống luật dân sự Bồ Đào Nha, nó vẫn được duy trì sau năm 1999. Ma Cao có hệ thống tư pháp độc lập của mình với một [[Pháp viện chung thẩm Khu hành chính đặc biệt Ma Cao|pháp viện chung thẩm]]. Một ủy ban lựa chọn ra các thẩm phán và những người này được trưởng quan bổ nhiệm. Các thẩm phán ngoại quốc có thể phụng sự tại các tòa án.<ref>{{chú thích web
|url=http://www.unesco.org.mo/eng/law/4judicialSystem.html
|title=Brief Introduction of Judicial System of Macau SAR
|accessdate=ngày 5 tháng 9 năm 2006
|author=Sam Hou Fai
|publisher=UNESCO |archiveurl = http://web.archive.org/web/20060430035340/http://www.unesco.org.mo/eng/law/4judicialSystem.html |archivedate = ngày 30 tháng 4 năm 2006}}</ref>
 
Ma Cao có một hệ thống tòa án ba cấp: Pháp viện đệ nhất thẩm, pháp viện cấp trung và pháp viện chung thẩm.<ref name="Legal System of Macau">{{chú thích web
|url=http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/7066.htm
|title=Background Note: Macau – Government
|publisher=Bureau of East Asian and Pacific Affairs, U.S. Department of State
|accessdate=ngày 24 tháng 5 năm 2007}}</ref> Trong tháng 2 năm 2009, Hội Lập pháp đã thông qua một dự luật an ninh dựa trên cơ sở điều luật an ninh đã bị rút lại trước đó ở Hồng Kông.<ref>{{chú thích web
|url=http://english.peopledaily.com.cn/90001/90776/90785/6601685.html
|accessdate=ngày 18 tháng 9 năm 2009
|title=Macao legislature passes national security bill
|publisher=Peopledaily}}</ref> Những người ủng hộ dân chủ lo ngại rằng phạm vi mở rộng quá mức của điều luật này sẽ dẫn đến lạm dụng, lo lắng này được tăng thêm sau khi một số ủng hộ viên dân chủ nổi bật của Hồng Kông đã bị từ chối cho nhập cảnh vào Ma Cao trong thời gian thông qua dự luật.<ref>{{chú thích web
|url=http://www.unhcr.org/refworld/country,,,,MAC,4562d8cf2,49a660b913,0.html
|title=Macao: Stop the National Security Bill now
|accessdate=ngày 18 tháng 9 năm 2009
|publisher=Amnesty International}}</ref>
 
===軍事===
Dưới quyền cai trị của Bồ Đào Nha, Ma Cao thường được sử dụng làm một căn cứ viễn chinh đến Nhật Bản và các khu vực khác tại [[Đông Á]] từ thế kỷ 16 trở đi, người Bồ Đào Nha cũng duy trì một đơn vị đồn trú hùng mạnh, chủ yếu để đẩy lùi các cuộc tấn công của Hà Lan và Trung Quốc đại lục. Tuy nhiên, từ khi những người Anh đồng minh đến định cư tại Hồng Kông, sự cần thiết phải duy trì sự hiện diện mạnh mẽ tại Ma Cao đã trở nên mờ nhạt đối với người Bồ Đào Nha, cuối cùng chấm dứt vào năm 1974. Năm 1999, khi được bàn giao Ma Cao, nhà nước cộng sản đã thiết lập một đơn vị đồn trú đáng kể tại Ma Cao, ngoài ra họ cũng có các đơn vị quân sự lớn đóng quân tại Chu Hải lân cận.
 
==地理==
Ma Cao nằm cách {{convert|60|km|mi|0}} về phía tây nam của Hồng Kông và cách [[Quảng Châu]] {{convert|145|km|mi|0}}. Ma Cao có {{convert|41|km|mi|0}} đường bờ biển, song chỉ có {{convert|310|m|ft|sigfig=2}} ranh giới trên bộ với [[Quảng Đông]].<ref name="M475"/><ref name=Asiarooms>{{chú thích web
|url=http://www.asiarooms.com/travel-guide/macau/macau-overview/macau-geography.html
|title=Macau Geography
|accessdate=ngày 6 tháng 1 năm 2008
|publisher=AsiaRooms.com}}</ref> Ma Cao gồm [[bán đảo Ma Cao]] cùng hai đảo [[Đãng Tử]] (Taipa) và [[Lộ Hoàn]] (Coloane), song hai đảo này ngày nay đã được nối với nhau thông qua một vùng đất lấn biển được gọi là [[Lộ Đãng Thành]] (Cotai). Bán đảo Ma Cao được thành hình từ [[cửa sông]] của [[Châu Giang (sông Trung Quốc)|Châu Giang]] ở phía đông và [[Tây Giang (sông Trung Quốc)|Tây Giang]] ở phía tây.<ref name=Asiarooms/> Ma Cao giáp với đặc khu kinh tế [[Châu Hải|Chu Hải]] tại Trung Quốc đại lục. Cửa khẩu chính giữa Ma Cao và phần còn lại của Trung Quốc là [[Portas do Cerco]] (Quan Áp) ở phía Ma Cao, và [[cửa khẩu Củng Bắc]] bên phía Chu Hải.<ref>{{chú thích web
|url=http://www.newsgd.com/citiesandtowns/zhuhai/news/200603030050.htm
|title=Zhuhai Gongbei Checkpoint Opens Earlier
|accessdate=ngày 6 tháng 1 năm 2008
|author=Yan
|publisher=New Guangdong newsgd}}</ref>
 
Bán đảo Ma Cao nguyên cũng là một hòn đảo, song về sau đã xuất hiện dải cát nối với lục địa và nó dần phát triển thành một eo đất hẹp, biến Ma Cao thành một bán đảo. Hoạt động cải tạo đất trong thế kỷ 17 đã biến Ma Cao thành một bán đảo với địa hình bằng phẳng, mặc dù vùng đất ban đầu vẫn có rất nhiều đồi dốc.<ref name=Asiarooms/> Điệp Thạch Đường Sơn (疊石塘山)/Alto de Coloane là điểm cao nhất tại Ma Cao, với cao độ {{convert|170,6|m|ft|1}}.<ref name="M475"/> Với mật độ đô thị hóa dày đặc, Ma Cao không có đất canh tác, đồng cỏ, rừng hay đất rừng.
 
<gallery widths="200px" heights="200px">
File:Macau-CIA WFB Map.png|版圖澳門、勢現[[半島澳門]]、[[氹仔]]（Taipa）và [[路環]]（Coloane）。
File:Macau peninsula.jpg|半島澳門。
File:Macau Penha Hill.jpg|景觀西望洋山在澳門。
File:Macau viewed from Macau Museum - 20100923.jpg|光景𥆾自[[寶藏澳門]]。
</gallery>
 
===氣候===
Ma Cao có một [[khí hậu cận nhiệt đới ẩm]] ([[phân loại khí hậu Köppen|Köppen]] ''Cwa''), với ẩm độ tương đối trung bình từ 75% đến 90%.<ref name=aaa>{{chú thích web
|url=http://www.worldtravelguide.net/country/153/climate/Far-East-Asia/Macau.html
|title=Macau Climate, Temp, Rainfall and Humidity
|accessdate=ngày 6 tháng 1 năm 2008
|publisher=Nexus Business Media Limited |archiveurl = http://web.archive.org/web/20071216232707/http://www.worldtravelguide.net/country/153/climate/Far-East-Asia/Macau.html |archivedate = ngày 16 tháng 12 năm 2007}}</ref> Tương tự như phần lớn miền Nam Trung Quốc, khí hậu Ma Cao thay đổi theo mùa do ảnh hưởng từ [[gió mùa]], và sự khác biệt của nhiệt độ và ẩm độ giữa mùa hè và mùa đông là đáng chú ý, mặc dù không phải là lớn nhất tại Trung Quốc. Nhiệt độ trung bình tại Ma Cao là {{convert|22,7|°C|°F|1}}.<ref>{{chú thích web
|url=http://www.smg.gov.mo/www/smg/centenary2/index_four.htm
|title=100 years of Macau Climate
|accessdate=ngày 15 tháng 2 năm 2011
|publisher=Macao Meteorological and Geophysical Bureau}}</ref> Tháng bảy là tháng nóng nhất với nhiệt độ trung bình là {{convert|28,9|°C|°F|1}}. Tháng mát nhất là tháng giêng với nhiệt độ trung bình là {{convert|14,5|°C|°F|1}}.<ref name=aaa/>
 
Nằm trên bờ biển phía nam Trung Quốc, Ma Cao có lượng mưa phong phú, với lượng mưa trung bình năm là {{convert|2120|mm|in|0}}. Tuy nhiên, mùa đông chủ yếu là khô hanh do ảnh hưởng từ [[áp cao Siberi]]. Mùa thu ở Ma Cao kéo dài từ tháng 10 đến tháng 11, có thời tiết nắng và ấm với ẩm độ thấp. Mùa đông kéo dài từ tháng 12 đến đầu tháng 3 với thời tiết thường ôn hòa và hầu hết thời gian nhiệt độ ở mức trên 13&nbsp;°C, mặc dù đôi lúc cũng có thể xuống dưới 8&nbsp;°C. Ẩm độ bắt đầu tăng lên từ cuối tháng 3. Mùa hè có thời tiết từ rất ấm đến nóng và thường lên mức trên 30&nbsp;°C vào ban ngày. Theo sau thời tiết nóng nực là các cơn mưa lớn, dông và thi thoảng là bão nhiệt đới.<ref name=aaa/>
 
{{Weather box
|location = Ma Cao (1981–2010)
|metric first = yes
|single line = yes
|Jan record high C = 29.1
|Feb record high C = 30.2
|Mar record high C = 31.5
|Apr record high C = 35.3
|May record high C = 37.5
|Jun record high C = 36.9
|Jul record high C = 38.9
|Aug record high C = 38.5
|Sep record high C = 38.1
|Oct record high C = 36.0
|Nov record high C = 34.2
|Dec record high C = 30.0
|year record high C = 38.9
|Jan high C = 18.2
|Feb high C = 18.5
|Mar high C = 21.0
|Apr high C = 24.7
|May high C = 28.4
|Jun high C = 30.3
|Jul high C = 31.6
|Aug high C = 31.5
|Sep high C = 30.4
|Oct high C = 28.1
|Nov high C = 24.1
|Dec high C = 20.1
|year high C = 25.6
|Jan mean C = 15.1
|Feb mean C = 15.8
|Mar mean C = 18.3
|Apr mean C = 22.1
|May mean C = 25.6
|Jun mean C = 27.6
|Jul mean C = 28.6
|Aug mean C = 28.4
|Sep mean C = 27.4
|Oct mean C = 25.0
|Nov mean C = 20.9
|Dec mean C = 16.8
|year mean C = 22.6
|Jan low C = 12.5
|Feb low C = 13.6
|Mar low C = 16.2
|Apr low C = 20.2
|May low C = 23.6
|Jun low C = 25.6
|Jul low C = 26.2
|Aug low C = 26.1
|Sep low C = 25.1
|Oct low C = 22.6
|Nov low C = 18.3
|Dec low C = 14.0
|year low C = 20.3
|Jan record low C = -1.8
|Feb record low C = 0.4
|Mar record low C = 3.2
|Apr record low C = 8.5
|May record low C = 13.8
|Jun record low C = 18.5
|Jul record low C = 19.3
|Aug record low C = 19.0
|Sep record low C = 13.2
|Oct record low C = 9.5
|Nov record low C = 5.0
|Dec record low C = 0.0
|year record low C = -1.8
|precipitation colour = green
|Jan precipitation mm = 26.5
|Feb precipitation mm = 59.5
|Mar precipitation mm = 89.3
|Apr precipitation mm = 195.2
|May precipitation mm = 311.1
|Jun precipitation mm = 363.8
|Jul precipitation mm = 297.4
|Aug precipitation mm = 343.1
|Sep precipitation mm = 219.5
|Oct precipitation mm = 79.0
|Nov precipitation mm = 43.7
|Dec precipitation mm = 30.2
|year precipitation mm = 2058.1
|unit precipitation days =
|Jan precipitation days = 5.5
|Feb precipitation days = 9.9
|Mar precipitation days = 11.7
|Apr precipitation days = 12.0
|May precipitation days = 13.9
|Jun precipitation days = 17.7
|Jul precipitation days = 16.0
|Aug precipitation days = 16.0
|Sep precipitation days = 12.3
|Oct precipitation days = 6.1
|Nov precipitation days = 4.6
|Dec precipitation days = 4.5
|year precipitation days = 130.2
|Jan humidity = 73.8
|Feb humidity = 81.0
|Mar humidity = 84.5
|Apr humidity = 86.1
|May humidity = 84.4
|Jun humidity = 84.0
|Jul humidity = 81.8
|Aug humidity = 81.4
|Sep humidity = 77.9
|Oct humidity = 72.4
|Nov humidity = 70.2
|Dec humidity = 68.5
|year humidity = 78.8
|Jan sun = 127.4
|Feb sun = 79.4
|Mar sun = 71.5
|Apr sun = 85.3
|May sun = 136.4
|Jun sun = 155.3
|Jul sun = 223.2
|Aug sun = 195.4
|Sep sun = 176.5
|Oct sun = 192.3
|Nov sun = 172.2
|Dec sun = 159.1
|year sun = 1773.9
|source 1 = Macao Meteorological and Geophysical Bureau<ref name = SMG1>
{{chú thích web
| url = http://www.smg.gov.mo/smg/database/e_climaNormal.htm
| title = Macao Climate: 30-year Statistics of some meteorological elements
| publisher = Macao Meteorological and Geophysical Bureau
| language = Tiếng Anh
| accessdate = ngày 3 tháng 2 năm 2015}}</ref><ref>
{{chú thích web
| url = http://www.smg.gov.mo/smg/database/e_climaExt.htm
| title = Macao Climate: Extreme Value of some meteorological elements (1901-2013)
| publisher = Macao Meteorological and Geophysical Bureau
| language = Tiếng Anh
|accessdate = ngày 3 tháng 2 năm 2015}}</ref>
}}
 
==經濟==
{{lỗi thời}}
{| cellpadding="1" style="float: right; margin: 0em 1em 1em 0em; border:1px #bbbbbb solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%;"
|- align="center" bgcolor=salmon
!colspan=3|Dân cư phân theo <br />nghề nghiệp năm 2007<ref name="DSEC">{{chú thích web|url=http://www.dsec.gov.mo//english/indicator/e_ie_indicator_8.html
|title=Employed population by occupation|accessdate=ngày 27 tháng 12 năm 2007|publisher=Statistics and Census Service (DSEC) of the Macau Government |archiveurl = http://web.archive.org/web/20071124192250/http://www.dsec.gov.mo/english/indicator/e_ie_indicator_8.html |archivedate = ngày 24 tháng 11 năm 2007}}</ref>
|- align=center bgcolor=lightsalmon
|Nghề nghiệp|| Con số
|- align="center"
|Quan chức/quản lý cấp cao || 14.600
|- align="center"
|Chuyên gia|| 9.900
|- align="center"
|Kỹ thuật viên|| 28.100
|- align="center"
|Nhân viên văn phòng|| 83.700
|- align="center"
|Nhân viên dịch vụ và bán hàng|| 63.200
|- align="center"
|Lao động nông nghiệp/ngư nghiệp|| 800
|- align="center"
|Lao động thủ công và tương tự|| 33.700
|}
Nền kinh tế Ma Cao dựa phần lớn vào du lịch. Các hoạt động kinh tế lớn khác tại Ma Cao là sản xuất xuất khẩu phụ tùng dệt may và quần áo, ngân hàng và các dịch vụ tài chính khác.<ref name="C12">{{harvnb|Chan|2000|pp=12=13}}</ref> Ngành công nghiệp quần áo chiếm khoảng ba phần tư kim ngạch xuất khẩu của Ma Cao, và các ngành công nghiệp đánh bạc, du lịch và khoản đãi ước tính đóng góp trên 50% GDP của Ma Cao, và 70% thu nhập của chính quyền Ma Cao.<ref name="Macau 2007 Yearbook" />
 
Ma Cao là một thành viên sáng lập của [[Tổ chức Thương mại Thế giới|WTO]] và duy trì quan hệ kinh tế và thương mại đầy đủ với trên 120 quốc gia và khu vực, đặc biệt là với [[Liên minh châu Âu]] và [[Cộng đồng các quốc gia nói tiếng Bồ Đào Nha|các quốc gia nói tiếng Bồ Đào Nha]]; Ma Cao cũng là một thành viên của [[Quỹ Tiền tệ Quốc tế|IMF]].<ref name="CIA factbook">{{chú thích web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/mc.html |title=CIA the world factbook |accessdate=ngày 15 tháng 11 năm 2007 |publisher=CIA the World Factbook – Macau}}</ref> [[Ngân hàng Thế giới]] phân loại Ma Cao là một nền kinh tế có thu nhập cao<ref>{{chú thích web |url=http://web.worldbank.org/servlets/ECR?contentMDK=20421402&sitePK=239419#High_income High Income Group |title=Income Group – High Income, World Bank |accessdate=ngày 15 tháng 11 năm 2007 |publisher=World Bank}}</ref> và GDP bình quân đầu người của khu vực đạt 28.436 Đô la Mỹ vào năm 2006. Sau khi Ma Cao được bàn giao về Trung Quốc vào năm 1999, số du khách từ đại lục đã gia tăng nhanh chóng do Trung Quốc tiến hành nới lỏng hạn chế đi lại. Việc Ma Cao tiến hành tự do hóa ngành công nghiệp đánh bạc vào năm 2001 đã đem đến một dòng vốn đầu tư đáng kể, tỷ lệ [[tăng trưởng kinh tế]] bình quân trong giai đoạn từ 2001 đến 2006 là xấp xỉ 13,1% mỗi năm.<ref name="AMCMstat">{{chú thích web |url=http://www.amcm.gov.mo/economic_statistics/economic.htm |title=Economic statistics from Monetary Authority of Macau |publisher=AMCM |accessdate=ngày 23 tháng 12 năm 2007}}</ref>
 
Trong một báo cáo của [[Tổ chức Du lịch Thế giới]] về du lịch quốc tế năm 2006, Ma Cao xếp hạng 21 về số du khách và xếp thứ 24 về thu nhập từ du lịch.<ref>{{chú thích web |url=http://unwto.org/facts/eng/pdf/barometer/unwto_barom07_2_en.pdf UNWTO World Tourism Barameter |title=UNWTO World Tourism Barameter |month=June | year=2007 |accessdate=ngày 16 tháng 1 năm 2008 |publisher=World Tourism Organisation (UNWTO)}}</ref> Từ con số 9,1 triệu du khách trong năm 2000, số lượt khách đến Ma Cao đã tăng lên 18,7 triệu vào năm 2005 và 22 triệu vào năm 2006,<ref>{{chú thích web |url=http://www.dsec.gov.mo/index.asp?src=/english/indicator/e_tur_indicator_1.html
|title=Visitor arrivals by place of residence |accessdate=ngày 5 tháng 9 năm 2006 |publisher=Statistics and Census Service (DSEC) of the Macau Government
}}</ref> với trên 50% lượt khách đến từ Trung Quốc đại lục và 30% đến từ Hồng Kông.
 
Ngành công nghiệp đánh bạc tại Ma Cao bắt đầu vào năm 1962, khi đó ngành này chỉ bao gồm [[Sociedade de Turismo e Diversões de Macau]] do [[Hà Hồng Sân]] (何鴻燊, Stanley Ho) điều hành theo một giấy phép độc quyền của chính phủ. Sự độc quyền chấm dứt vào năm 2002 và một vài chủ casino từ [[Vùng đô thị Las Vegas|Las Vegas]] đã nỗ lực tiến vào thị trường đánh bạc của Ma Cao. Với việc mở cửa [[Sands Macao]],<ref name=sands>{{chú thích web |url=http://www.readybetgo.com/news/sands-Macau-largest--2277.html |title=Sands Macau-is the largest casino in the world |accessdate=ngày 24 tháng 8 năm 2006 |publisher=Ready Bet Go}} {{Dead link|date=September 2010|bot=H3llBot}}</ref> vào năm 2004 và [[Wynn Macau]] vào năm 2006,<ref>{{chú thích web |url=http://www.casinocitytimes.com/news/article.cfm?contentId=160162 |title=Wynn Fine-Tuning Details at 600-Room Macau Resort |accessdate=ngày 5 tháng 9 năm 2006 |publisher=Gaming News}}</ref> doanh thu đánh bạc từ các casino của Ma Cao đã trở nên rất phát đạt.<ref>{{chú thích báo |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/business/6083624.stm |title=Macau, a tiny special administrative region of China, appears to have overtaken the famous Las Vegas Strip as the world's top gambling destination |accessdate=ngày 25 tháng 10 năm 2006 |publisher=BBC News – Business | date=ngày 25 tháng 10 năm 2006}}</ref><ref>{{chú thích web |url=http://www.businessweek.com/investor/content/jun2006/pi20060608_011406.htm |title= Vegas vs. Macau, who will win? |accessdate=ngày 9 tháng 9 năm 2006 |publisher=BusinessWeek Online (ngày 8 tháng 6 năm 2006) }}</ref><ref>{{chú thích báo |url=http://www.nytimes.com/2007/01/24/business/worldbusiness/24macao.html?partner=rssnyt&emc=rss |title=Asian Rival Moves Past Las Vegas |accessdate=ngày 24 tháng 1 năm 2007 |author=David Barboza |work=New York Times | date=ngày 24 tháng 1 năm 2007}}</ref> Năm 2007, [[Venetian Macau]], khi đó là công trình lớn thứ hai thế giới về không gian sàn, đã mở cửa cho công chúng, theo sau là [[MGM Grand Macau]]. Doanh thu của ngành đánh bạc đã biến Ma Cao thành thị trường casino hàng đầu thế giới, vượt qua Las Vegas.<ref>[http://www.bbc.co.uk/news/business-13407750 World Class Casino]</ref> Đầu thập niên 2010, Ma Cao cũng tăng cường các hoạt động biểu diễn và giải trí cùng với kinh doanh đánh bạc, bao gồm chương trình biểu diễn nổi tiếng House of Dancing Water,<ref>{{chú thích web |url=http://www.macau.com/en/shows_and_events/579 |title=House of Dancing Water |accessdate=ngày 29 tháng 1 năm 2012 |work=Macau.com }}</ref> các buổi hòa nhạc, triển lãm thương mại và nghệ thuật.<ref>{{chú thích web |url=http://www.populartrash.com/2012/01/16/year-of-dragon-macau-mgm-dragon-from-pat-lee/ |title=MGM Dragon with Pat Lee |accessdate=ngày 29 tháng 1 năm 2012 |work=Popular Trash }}</ref>
 
Ma Cao là một [[trung tâm tài chính ngoài khơi]], một [[thiên đường thuế]], và một [[cảng tự do]] với việc không có chế độ quản lý ngoại hối.<ref>{{chú thích web |url=http://www.macaubusiness.com/index.php?id=666 |accessdate=ngày 5 tháng 9 năm 2007 |title=Offshore Operation in Macau |author=Luis Pereira |publisher=Macau Business}}</ref><ref>{{chú thích web |url=http://www.imf.org/external/np/mae/oshore/2000/eng/back.htm#table1 |title=Countries, Territories, and Jurisdictions with Offshore Financial Centers |accessdate=ngày 5 tháng 9 năm 2006 |author=Errico and Musalem (1999) |publisher=IMF}}</ref><ref>{{chú thích web |url=http://www.asiarooms.com/travel-guide/macau/macau-overview/macau-currency.html |title=Macau Currency |accessdate=ngày 2 tháng 1 năm 2008 |publisher=AsiaRooms.com}}</ref> [[Cục quản lý Tiền tệ Ma Cao]] điều hòa tài chính ngoài khơi,<ref>{{chú thích web |url=http://www.amcm.gov.mo Monetary Authority of Macau |title=The homepage of Monetary Authority of Macau |accessdate=ngày 15 tháng 11 năm 2007 |publisher=The Monetary Authority of Macau, the Govt. of Macau SAR }}</ref> trong khi Viện Thương mại và Xúc tiến đầu tư Ma Cao quy định việc đầu tư tại Ma Cao.<ref>{{chú thích web |url=http://www.ipim.gov.mo/en/index2.asp IPIM |title=The Macau Trade and Investment Promotion Institute |accessdate=ngày 15 tháng 11 năm 2007 |publisher=The Macau Trade and Investment Promotion Institute, the Govt. of Macau SAR}}</ref> Năm 2007, [[Moody's Investors Service]] đã nâng xếp hạng quản lý nội và ngoại tệ của Ma Cao lên 'Aa3' từ 'A1', rằng nền tảng tài chính vững chắc của chính quyền Ma Cao giống như một chủ nợ ròng lớn. Cơ quan đánh giá cũng nâng hạng trần tiền gửi ngoại tệ của Ma Cao đến 'Aa3' từ 'A1'.<ref>{{chú thích web |url=http://www.hemscott.com/news/latest-news/item.do?newsId=47556025388962 Hemscott |title=the web site of Hemscott and Empowering Inverstors |accessdate=ngày 15 tháng 11 năm 2007 |publisher=Hemscott.com}}</ref>
 
Theo quy định của [[Luật cơ bản Ma Cao]], chính quyền Ma Cao phải tuân theo nguyên tắc giữ chi tiêu ở trong giới hạn các khoản thu khi lập ngân sách của mình, và cố gắng để đạt được một sự cân bằng tài chính, tránh thâm hụt ngân sách và giữ cho ngân sách tương xứng với tốc độ tăng trưởng GDP. Tất cả các thu nhập tài chính của Đặc khu hành chính Ma Cao sẽ được chính quyền đặc khu quản lý và kiểm soát mà không phải bàn giao cho chính phủ Trung ương ở Bắc Kinh. Chính phủ Trung ương không đánh bất kỳ khoản thuế nào ở đặc khu hành chính Ma Cao.<ref name=BLM>{{chú thích web |url=http://www.umac.mo/basiclaw/english/main.html |title=Content – Basic Law of Macau |accessdate=ngày 25 tháng 2 năm 2008 |publisher=University of Macau}}</ref>
 
<gallery widths="200px" heights="200px">
File:Casino Lights In Macau.jpg|遊歷吧打鉑羅仍動力政𧵑經濟澳門。
File:Nightview of mtower.jpg|光景[[澳門觀光塔]]𠓨班𣎀
File:Bnu-tower01.jpg|區中心商賣澳門。座[[Banco Nacional Ultramarino|BNU Tower]]。
File:StPauls whole.JPG|[[遺迹聖脬盧]]、原羅𩈘前𧵑家祠𡘯聖脬盧得𡏦𥩯𢆥1602。
</gallery>
 
==人口==
{| cellpadding="1" style="float:left; margin: 0em 1em 1em 0em; border:1px #bbbbbb solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%;"
|- align="center" bgcolor=8899AA
!colspan=2|Ngôn ngữ thường dùng tại nhà<br/> của người dân<ref name="2006 by-census">{{chú thích sách|title=Global Results of By-Census 2006|year=2007|publisher=Statistics and Census Service (DSEC) of the Macau Government}}</ref>
|- align=center bgcolor=AABBCC
|Ngôn ngữ|| Tỷ lệ<br />dân số
|- align="center"
|[[tiếng Quảng Đông]]||85,7%
|- align="center" bgcolor=EEEEEE
|[[phương ngữ tiếng Trung|Các phương ngữ<br />tiếng Trung khác]]||6,7%
|- align="center"
|[[tiếng Bồ Đào Nha]]||0,6%
|- align="center" bgcolor=EEEEEE
|[[Quan thoại]]||3,2%
|- align="center"
|[[tiếng Anh]]||1,5%
|- align="center" bgcolor=EEEEEE
|Khác||2,3%
|}
 
[[Tập tin:Templo de A-Má.JPG|nhỏ|[[廟媽閣]]、得𡏦𥩯𠓨𢆥1448底祠[[天后聖母|媽祖]]。]]
[[Tập tin:Macau street sign.JPG|220px|nhỏ|phải|𡗉編號使用𠸜㗂中吧㗂葡萄牙、𠸜㗂英拱得𪟕。]]
 
Ma Cao là lãnh thổ có mật độ dân cư cao nhất thế giới, với 18.428 trên một km² (47.728/mi²).<ref>{{chú thích web |url=http://esa.un.org/unpp |title=United Nations World Population Prospects (2004 revision) |accessdate=ngày 7 tháng 1 năm 2008 |publisher=UN Statistics Division |archiveurl=http://web.archive.org/web/20071216015214/http://esa.un.org/unpp <!--Added by H3llBot--> |archivedate=ngày 16 tháng 12 năm 2007}}</ref> 95% cư dân Ma Cao là [[người Hán]]; 2% khác là [[người Bồ Đào Nhà]] và/hoặc hợp chủng Hán/Bồ Đào Nha, và một nhóm dân tộc thường được gọi là [[người Bồ thổ sinh]].<ref name="2006 by-census"/> Theo điều tra năm 2006, 47% cư dân Ma Cao sinh ra tại Trung Quốc đại lục, trong đó 74,1% sinh tại [[Quảng Đông]] và 15,2% sinh tại [[Phúc Kiến]]. Trong khi đó, 42,5% cư dân Ma Cao sinh ra tại Ma Cao, và những người sinh ra tại Hồng Kông, [[Philippines]] và [[Bồ Đào Nha]] lần lượt chiếm 3,7%, 2,0% và 0,3%.<ref name="2006 by-census"/>
 
Tăng trưởng dân số tại Ma Cao chủ yếu là do nhập cư từ Trung Quốc đại lục và dòng người lao động hải ngoại do tỷ suất sinh tại đây ở vào hàng thấp nhất thế giới.<ref>{{chú thích web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2054rank.html |title=Rank Order – Birth rate |accessdate=ngày 10 tháng 5 năm 2007 |publisher=CIA – The World Factbook}}</ref> Theo một khảo sát do [[Cơ quan Tình báo Trung ương (Hoa Kỳ)|CIA]] tiến hành, Ma Cao là quốc gia hay lãnh thổ có tuổi thọ tính từ lúc sinh trung bình là 84,36 tuổi,<ref>{{chú thích web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2102rank.html |title=Rank Order – Life expectancy at birth |accessdate=ngày 5 tháng 7 năm 2009 |publisher=CIA – The World Factbook}}</ref> trong khi tỷ lệ tử vong trẻ sơ sinh của Ma Cao nằm ở hàng thấp nhất thế giới.<ref>{{chú thích web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2091rank.html |title=Rank Order – Infant mortality rate |accessdate=ngày 10 tháng 5 năm 2007 |publisher=CIA – The World Factbook}}</ref>
 
Cả [[tiếng Trung Quốc|tiếng Trung]] ([[tiếng Quảng Đông]]) và [[tiếng Bồ Đào Nha]] đều là ngôn ngữ chính thức của Ma Cao.<ref>{{chú thích web |url=http://english.peopledaily.com.cn/english/199912/17/eng19991217O101.html |title=Solution of Transition-Related Issues Essential to Sino-Portuguese Cooperation
|accessdate=ngày 7 tháng 1 năm 2008 |publisher=People's Daily Online}}</ref> Ma Cao vẫn duy trì phương ngữ tiếng Bồ Đào Nha riêng của mình, được gọi là [[tiếng Bồ Đào Nha Ma Cao]]. Các ngôn ngữ khác như [[Quan thoại]], [[tiếng Anh]] và [[tiếng Mân Nam]] cũng được một số cộng đồng bản địa nói.<ref name=MO>{{chú thích web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/mc.html |title=Macau Overview |accessdate=ngày 7 tháng 1 năm 2008 |publisher=CIA – The World Factbook}}</ref> [[Tiếng Bồ thổ sinh Ma Cao]], một [[ngôn ngữ Creole]] thường được gọi là ''Patuá'', vẫn được vài chục người Ma Cao nói.<ref>{{chú thích sách |title=Maquista Chapado: Vocabulary and Expressions in Macau's Portuguese Creole |last=Fernandes |first=Senna |year=2004 |publisher=Miguel de and Alan Baxter |location=Macau |isbn= }}</ref>
 
Hầu hết người Hán tại Ma Cao chịu ảnh hưởng sâu sắc từ truyền thống và văn hóa riêng của họ, hầu hết gắn bó với [[tôn giáo truyền thống Trung Hoa]], họ tin tưởng vào [[Đạo giáo]], [[Phật giáo]] và [[Nho giáo]], chúng tạo thành một khối không thể tách rời.<ref name="Macau 2007 Yearbook" /> Ma Cao có một cộng đồng [[Kitô hữu|Ki-tô hữu]] khá lớn; tín hữu [[Giáo hội Công giáo Rôma|Công giáo La Mã]] và [[Tin Lành]] lần lượt chiếm 7% và 2% dân cư. Thêm vào đó, 17% dân số theo Phật giáo [[Đại thừa]] nguyên bản.<ref>{{chú thích web |url=http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/7066.htm |title=Background Note: Macau Profile |accessdate=ngày 7 tháng 1 năm 2008 |publisher=U.S. State Department}}</ref>
 
Từ khi Ma Cao có một nền kinh tế lấy du lịch làm động lực, 14,6% lực lượng lao động làm việc trong các nhà hàng và khách sạn, và 10,3% làm việc trong ngành công nghiệp đánh bạc.<ref name=MO/> Với việc khai trương một số khu nghỉ dưỡng casino và đang tiến hành xây dựng các công trình lớn khác, nhiều lĩnh vực được tường trình là phải chịu cảnh thiếu lao động, và chính quyền Ma Cao đã tìm cách nhập khẩu lao động từ các khu vực lân cận.
 
Số lao động nhập khẩu đã lên mức cao kỷ lục 98.505 vào quý 2 năm 2008, tương ứng với hơn 25% lực lượng lao động tại Ma Cao.<ref name="pstat">{{chú thích web |url=http://www.dsec.gov.mo/index.asp?src=/english/indicator/e_piem_indicator.html |title=Principal statistical indicators |accessdate=ngày 27 tháng 12 năm 2007 |publisher=Statistics and Census Service (DSEC) of the Macau Government}}</ref> Một số lao động bản địa đã phàn nàn về việc thiếu việc làm do làn sóng lao động giá rẻ. Một số người cũng cho rằng vấn đề lao động bất hợp pháp là nghiêm trọng.<ref>{{chú thích báo |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/6611245.stm |title=Rare Macau protest turns violent |accessdate=ngày 27 tháng 12 năm 2007 |publisher=BBC News – Business | date=ngày 1 tháng 5 năm 2007}}</ref> Một mối quan tâm khác là việc gia tăng bất bình đẳng về thu nhập trong khu vực. [[Hệ số Gini]] của Ma Cao, một đơn vị đo độ bất bình đẳng thu nhập phổ biến, đã tăng từ 0,43 vào năm 1998 lên 0,48 vào năm 2006. Hệ số này ở mức cao hơn các khu vực lân cận, như tại Trung Quốc đại lục (0,447), [[Hàn Quốc]] (0,316) và [[Singapore]] (0,425).<ref>{{chú thích báo |url=http://news.bbc.co.uk/chinese/trad/hi/newsid_7160000/newsid_7165400/7165442.stm
|title=Profile of China: The problems behind Macau's prosperity |accessdate=ngày 15 tháng 1 năm 2008 |publisher=BBC Chinese |language=tiếng Trung | date=ngày 31 tháng 12 năm 2007}}</ref>
 
==教育==
[[Tập tin:UM Admin Building.jpg|nhỏ|phải|座家行政𧵑[[大學澳門]]、大學現代頭先𥪝區域。]]
 
Các cư dân Ma Cao được hưởng một nền tảng giáo dục miễn phí trong 15 năm, bao gồm ba năm nhà trẻ, sau đó là sáu năm giáo dục tiểu học và sáu năm giáo dục trung học. [[Biết chữ|Tỷ lệ biết chữ]] của lãnh thổ này là 93,5%. Những người mù chữ chủ yếu là những cư dân cao tuổi; thế hệ trẻ tuổi, chẳng hạn như trong độ tuổi 15–29, có tỷ lệ biết chữ trên 99%.<ref name="2006 by-census" /> Hiện nay, chỉ có duy nhất một trường học tại Ma Cao sử dụng tiếng Bồ Đào Nha làm phương tiện giảng dạy.
 
Ma Cao không sở hữu hệ thống giáo dục phổ quát của riêng mình; ngoại trừ các trường bậc cao ra, các trường học còn lại hoặc là theo hệ thống giáo dục của Anh, Trung Quốc, hoặc của Bồ Đào Nha. Hiện nay có 10 thể chế giáo dục bậc cao tại khu vực, bốn trong số chúng là thể chế công.<ref name="Macau 2007 Yearbook"/> Năm 2006, [[Chương trình đánh giá học sinh quốc tế]], một cuộc khảo sát trên phạm vi toàn thế giới về thành tích giáo dục của học sinh 15 tuổi phối hợp với [[Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế|OECD]], đã xếp Ma Cao đứng thứ năm và thứ sáu về khoa học và giải quyết vấn đề, tương ứng.<ref name="OECD">{{chú thích web |url=http://www.pisa.oecd.org/document/2/0,3343,en_32252351_32236191_39718850_1_1_1_1,00.html |title=PISA 2006 Science Competencies for Tomorrow's World |accessdate=ngày 10 tháng 1 năm 2008}}</ref> Tuy nhiên, mặt bằng giáo dục của Ma Cao đứng ở mức thấp trong số các khu vực có thu nhập cao. Theo điều tra dân số năm 2006, trong số các cư dân Ma Cao bằng và trên 14 tuổi, chỉ 51,8% có trình độ giáo dục trung học và 12,6% có trình độ giáo dục bậc cao (cao đẳng hay đại học).<ref name="2006 by-census"/>
 
Theo quy định của Điều 121 trong Chương VI của [[Luật Cơ bản Ma Cao]], [[chính phủ Ma Cao]] sẽ tự mình xây dựng các chính sách về giáo dục, bao gồm các chính sách liên quan đến hệ thống và sự quản lý giáo dục, ngôn ngữ giảng dạy, phân bổ kinh phí, hệ thống khảo thí, công nhận học vị và hệ thống các giải thưởng học thuật để thúc đẩy phát triển giáo dục. Phù hợp với luật cơ bản, chính quyền Ma Cao sẽ dần dần thiết lập một hệ thống [[giáo dục nghĩa vụ]]. Các tổ chức cộng đồng và cá nhân có thể điều hành các công việc giáo dục trong các loại hình khác nhau theo quy định của pháp luật.<ref name=BLM/>
 
==針搠飭劸==
Người dân Ma Cao có một bệnh viện công lớn là [[bệnh viện Conde S. Januário]] (仁伯爵綜合醫院), và một bệnh viện tư lớn là [[bệnh viện Kính Hồ]] (鏡湖醫院), cả hai đều nằm trên bán đảo Ma Cao, cùng với chúng là một bệnh viện đại học mang tên [[Bệnh viện Khoa Đại]] (科大醫院) tại [[Lộ Đãng Thành]]. Bên cạnh các bệnh viện này, Ma Cao cũng có một rất nhiều các trung tâm y tế cung cấp chăm sóc sức khỏe cơ bản một cách miễn phí cho các cư dân. Ngoài ra, [[Đông y]] cũng hiện diện tại Ma Cao.<ref>{{chú thích web |url=http://www.gcs.gov.mo/files/spage/CFA10_E.html |title=Macau Factsheet |accessdate=ngày 13 tháng 11 năm 2007 |publisher=The Govt. of Macau SAR}}</ref>
 
Hiện nay, không có bệnh viện nào tại Ma Cao được đánh giá một cách độc lập thông qua [[kiểm định chăm sóc sức khỏe quốc tế]]. Không có trường tây y tại Ma Cao và do đó tất cả những ai muốn trở thành bác sĩ sẽ phải tiếp nhận giáo dục và lấy chứng chỉ ở nơi khác.<ref name="Macau 2007 Yearbook" /> Các y tá địa phương được đào tạo tại Viện Bách khoa Ma Cao và Cao đẳng Điều dưỡng Kính Hồ.<ref>{{chú thích web |url=http://www.ipm.edu.mo/ess/ |title=Macau Polytechnic Institute General Information |accessdate=ngày 3 tháng 12 năm 2007 |publisher=Macau Polytechnic Institute}}</ref><ref>{{chú thích web |url=http://www.kwnc.edu.mo/web/cmain.htm |title=Homepage of the College of Nursing and Midwifery |accessdate=ngày 13 tháng 11 năm 2007 |publisher=College of Nursing and Midwifery, Macau}}</ref>
 
Cục Y tế Ma Cao là đơn vị chịu trách nhiệm chính trong việc phối hợp hoạt động giữa các tổ chức công và tư trong lĩnh vực y tế công cộng, đảm bảo sức khỏe của các công dân thông qua các dịch vụ chuyên dụng và chăm sóc sức khỏe ban đầu, cũng như ngăn ngừa dịch bệnh và [[nâng cao sức khỏe]].<ref>{{chú thích web |url=http://www.ssm.gov.mo/design/introduction/e_introduce_fs.htm |title=The introduction of Health Bureau, Macau SAR |accessdate=ngày 13 tháng 11 năm 2007|publisher=The Govt. of Macau SAR }}</ref> Trung tâm Kiểm soát và Ngăn ngừa bệnh tật Ma Cao đã được thành lập vào năm 2001, giám sát hoạt động của các bệnh viện, các trung tâm y tế, và trung tâm [[truyền máu]] tại Ma Cao. Thể chế này cũng quản lý cơ quan chăm sóc sức khỏe và phòng ngừa bệnh tật ảnh hưởng đến dân cư, thiết lập nguyên tắc chỉ đạo đối với những bệnh viện và người cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe tư nhân, và phát hành giấy phép.<ref>{{chú thích web |url=http://www.ssm.gov.mo/design/organization/e_legis_fs.htm |title=The policy and functions of the department of health, Macau SAR |accessdate=ngày 13 tháng 11 năm 2007 |publisher=The Govt. of Macau SAR}}</ref>
 
==交通==
[[Tập tin:Macau-Taxi.jpg|nhỏ|phải|塞蚩在澳門]]
 
Các phương tiện giao thông tại Ma Cao [[Giao thông bên phải và bên trái|đi bên trái]], không giống với cả Trung Quốc đại lục và Bồ Đào Nha. Ma Cao có một mạng lưới giao thông công cộng phát triển tốt, kết nối [[bán đảo Ma Cao]], [[Lộ Đãng Thành]], [[Đãng Tử]], [[Lộ Hoàn]]. Xe buýt và taxi là các loại hình giao thông cộng cộng chính tại Ma Cao. Hiện có ba công ty mang tên [[Transmac]], [[Transportas Companhia de Macau]] và [[Reolian Public Transport Co.]], hoạt động dịch vụ xe buýt công cộng tại Ma Cao.<ref>Macau Yearbook 2007, 453–454.</ref> [[Xích lô]] cũng hiện diện tại Ma Cao, song nó chủ yếu phục vụ cho mục đích tham quan. Nhà khai thác dịch vụ xe buýt công cộng mới nhất là [[Reolian Public Transport Co.]], công ty này đã tiến vào thị trường Ma Cao vào ngày 1 tháng 8 năm 2011. Nhà khai thác này hoạt động trên các tuyến mà Transmac và Transportas Companhia de Macau cũng đang hoạt động.
 
Bến phà vận chuyển hành khách Ngoại Cảng cung cấp dịch vụ vận tải xuyên ranh giới cho những hành khách đi lại giữa Ma Cao và Hồng Kông, trong khi bến phà Áo Thông (Yuet Tung) tại Nội Cảng cung cấp dịch vụ cho các hành khách đi lại giữa Ma Cao và các thành phố tại Trung Quốc đại lục, bao gồm [[khu công nghiệp Xà Khẩu|Xà Khẩu]] và [[Thâm Quyến]].<ref>Macau Yearbook 2007,458.</ref>
 
Ma Cao có một sân bay quốc tế hoạt động, được gọi là [[sân bay quốc tế Ma Cao]], nằm ở cực đông của Đãng Tử và vùng nước lân cận. Sân bay này từng là một trong những trung tâm quá cảnh chính đối với các hành khách đi lại giữa Trung Quốc đại lục và [[Đài Loan]], song hiện nay giữa khai khu vực này đã khai thông các đường bay trực tiếp.<ref>{{harvnb|Chan|2000|p=58}}</ref><ref>{{harvnb|Fung|1999|p=198}}</ref> Sân bay là trung tâm chính của [[Air Macau]]. Năm 2006, sân bay quốc tế Ma Cao đã phục vụ khoảng 5 triệu lượt hành khách.<ref>Macau Yearbook 2007, 467–468.</ref>
 
==文化==
[[Tập tin:KuanYimMacau.JPG|nhỏ|220px|phải|upright|像觀音在澳門、𠬠事坡遁𡨌形影傳統𧵑[[觀音]]吧[[瑪俐亞|媄瑪俐亞]]。]]
 
Sự pha trộn giữa truyền thống văn hóa và tôn giáo [[văn hóa Trung Quốc|Trung Hoa]] và [[văn hóa Bồ Đào Nha|Bồ Đào Nha]] trong hơn bốn thế kỷ đã biến Ma Cao thành một tập hợp độc đắc gồm các ngày nghỉ, lễ hội và sự kiện. Sự kiện lớn nhất trong năm là [[Macau Grand Prix]] vào tháng 11,<ref>{{chú thích web |url=http://www.macau.grandprix.gov.mo/app/home/mgpc/en |title=Grand Prix Macau |accessdate=ngày 4 tháng 1 năm 2008 |publisher=Macau Grand Prix Committee}}</ref> khi những đường phố chính tại bán đảo Ma Cao trở thành đường đua ô tô Công thức 1 tương tự như [[Monaco Grand Prix]]. Các sự kiện thường niên khác bao gồm lễ hội Nghệ thuật Ma Cao được tổ chức vào tháng 3,<ref>{{chú thích web |url=http://www.marimari.com/content/macau/events_festivals/march.html |title=Events and Festivals |accessdate=ngày 4 tháng 1 năm 2008 |publisher=Marimari.com, Inc.}}</ref> thi trình diễn pháo hoa quốc tế vào tháng 9,<ref>{{chú thích web |url=http://www.marimari.com/content/macau/events_festivals/september.html |title=Events and Festivals |accessdate=ngày 4 tháng 1 năm 2008 |publisher=Marimari.com, Inc.}}</ref> lễ hội Âm nhạc quốc tế trong tháng 10 và/hoặc tháng 11,<ref>{{chú thích web |url=http://www.marimari.com/content/macau/events_festivals/october.html |title=Events and Festivals |accessdate=ngày 4 tháng 1 năm 2008 |publisher=Marimari.com, Inc.}}</ref> và Marathon quốc tế Ma Cao vào tháng 12.<ref name=festival>{{chú thích web |url=http://www.marimari.com/content/macau/events_festivals/december.html |title=Events and Festivals |accessdate=ngày 4 tháng 1 năm 2008 |publisher=Marimari.com, Inc.}}</ref>
 
[[Tết Trung Quốc|Tết Nguyên Đán]] là lễ hội truyền thống quan trọng nhất, nó thường diễn ra vào cuối tháng một hoặc đầu tháng 2 dương lịch.<ref>{{chú thích web |url=http://www.marimari.com/content/macau/events_festivals/february.html |title=Events and Festivals |accessdate=ngày 4 tháng 1 năm 2008 |publisher=Marimari.com, Inc. }}</ref><ref name=autogenerated1>{{chú thích web |url=http://www.asiarooms.com/travel-guide/macau/macau-festivals-&-events/index.html |title=Macau Festivals & Events |accessdate=ngày 4 tháng 1 năm 2008 |publisher=AsiaRooms.com}}</ref> Bồ Đề Viên (菩提園) tại Đãng Tử là nơi tổ chức lễ hội thần Thổ Địa vào tháng 2. Đám rước cuộc Khổ nạn của Chúa là nghi thức và hành trình Công giáo nổi tiếng, đám diễu hàng đi từ Nhà thờ Thánh Austin đến Nhà thờ chính tòa, cũng được tổ chức vào tháng 2.<ref name=Asiarooms/>
 
Ẩm thực địa phương của Ma Cao là một sự pha trộn giữa [[ẩm thực Quảng Đông]] và [[ẩm thực Bồ Đào Nha]].<ref>{{chú thích web |url=http://www.marimari.com/content/macau/food/main.html |title=Food in Macau |accessdate=ngày 4 tháng 1 năm 2008 |publisher=Marimari.com, Inc.}}</ref> Nhiều món ăn độc đáo là kết quả của những pha trộn nguyên liệu khi vợ của các thủy thủ Bồ Đào Nha cố gắng tái tạo nên những món ăn Âu. Thành phần và gia vị của nó đến từ [[châu Âu]], [[Nam Mỹ]], [[châu Phi]], [[Ấn Độ]], và [[Đông Nam Á]], cũng như những thành phần bản địa Trung Hoa.<ref>{{chú thích web |url=http://www.thisisthelife.com/en/macanese-cuisine.htm |title=Macanese Cuisine |accessdate=ngày 4 tháng 1 năm 2008 |publisher=thisisthelife.com |archiveurl = http://web.archive.org/web/20071223080418/http://www.thisisthelife.com/en/macanese-cuisine.htm |archivedate = ngày 23 tháng 12 năm 2007}}</ref> Điểm đặc trưng là thực phẩm Ma Cao được ướp gia vị với các gia vị và hương liệu khác nhau bao gồm [[nghệ]], [[nước cốt dừa]], [[quế quan|quế]] và cá tuyết phơi khô ướp muối, cho ra mùi thơm và vị đặc biệt.<ref>{{chú thích web |url=http://www.arscives.com/bladesign/macau.discovered.htm |title=Discovering Macau – fabulous food spice route and early fusion cuisine |accessdate=ngày 7 tháng 6 năm 2007 |publisher=Discovery.com }}</ref> Các món ăn nổi tiếng của Ma Cao bao gồm [[Galinha à Portuguesa]], Galinha à Africana (gà Phi), [[Bacalhau]], tôm cay Ma Cao và cua cà ri xào. Bánh sườn cốt lết (豬扒包), sữa gừng đông (薑汁撞奶) và trứng chua cay (蛋撻) cũng rất phổ biến tại Ma Cao.<ref>{{chú thích web |url=http://www.travelchinaguide.com/cityguides/macau/dining.htm |title=Macau Dining |accessdate=ngày 7 tháng 6 năm 2007 |publisher=TravelChinaGuide.com }}</ref>
 
Ma Cao bảo tồn được nhiều di tích lịch sử trong khu vực đô thị. [[Khu lịch sử Ma Cao]] bao gồm khoảng 25 địa điểm lịch sử, được liệt kê chính thức là một [[Di sản thế giới]] của [[Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hiệp Quốc|UNESCO]] vào ngày 15 tháng 7 năm 2005 trong kỳ họp thứ 29 của [[Ủy ban Di sản Thế giới]], được tổ chức tại [[Durban]], [[Cộng hòa Nam Phi|Nam Phi]].<ref>{{chú thích web |url=http://whc.unesco.org/en/news/135 |title=Mostar, Macau and Biblical vestiges in Israel are among the 17 cultural sites inscribed on UNESCO's World Heritage List |accessdate=ngày 5 tháng 9 năm 2006 |publisher=UNESCO}}</ref>
 
==體操==
[[Bóng đá]] là môn thể thao phổ biến nhất tại Ma Cao, và trên bình diện quốc tế, lãnh thổ này có [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Ma Cao]]. Môn thể thao phổ biến khác tại Ma Cao là khúc côn cầu giày trượt, nó thường được người Bồ Đào Nha chơi. Ma Cao luôn tham gia vào giải vô địch khúc côn cầu giày trượt thế giới ở hạng B. Đội tuyển quốc gia của Ma Cao là đội khúc côn cầu giày trượt mạnh nhất châu Á và đã có nhiều danh hiệu vô địch khúc côn cầu giày trượt [[châu Á]]. Giải đua ô tô công thức 1 [[Macau Grand Prix]] được cho là sự kiện thể thao quốc tế quan trọng nhất tại Ma Cao. [[AIGs 2|Đại hội Thể thao châu Á Trong nhà 2007]] cũng được tổ chức tại đây.
 
==各城舖結義==
* [[Tập tin:Flag of Portugal.svg|20px]] [[Lisboa]]、[[葡萄牙]]
* [[Tập tin:Flag of Portugal.svg|20px]] [[Porto]]、[[葡萄牙]]
* [[Tập tin:Flag of Belgium (civil).svg|20px]] [[Bruxelles|Brussels]], [[比]]（妥順友誼）
* [[Tập tin:Flag of Brazil.svg|20px]] [[São Paulo]]、[[坡𦋦吀]]
* [[Tập tin:Flag of Vietnam.svg|20px]] [[沱㶞]]、[[越南]]（妥順友誼）
* [[Tập tin:Flag of Angola.svg|20px]] [[Luanda]]、[[盎𦁿囉]]（妥順友誼）
* [[Tập tin:Flag of Portugal.svg|20px]] [[Coimbra]]、[[葡萄牙]]
* [[Tập tin:Flag of Sweden.svg|20px]] [[Linköping]]、[[瑞典]]
 
==䀡添==
* [[香港]]
 
==𪟕注==
{{參考|3}}
 
==書目==
*{{chú thích sách
|title = Macau: A General Introduction
|first = Bong Yin | last = Fung
|publisher=Joint Publishing (H.K.) Co. Ltd.
|year = 1999
|isbn = 962-04-1642-2
|language =tiếng Trung
|ref=harv
}}
 
*{{chú thích sách
|first = S. S. | last = Chan
|title = The Macau Economy
|publisher=Publications Centre, University of Macau
|isbn = 99937-26-03-6
|year = 2000
|ref=harv
}}
*{{chú thích sách
|title = Macau business law and legal system
|first = Jorge | last = Godinho
|publisher=LexisNexis, Hong Kong
|year = 2007
|isbn = 978-962-8937-27-1
|ref=harv
}}
*{{chú thích sách
|author=Government Information Bureau
|year=2007
|title=Macau Yearbook 2007
|publisher=Government Information Bureau of the Macau SAR
|isbn=978-99937-56-09-5
|ref=harv
}}
==連結外==
{{體類Commons|澳門}}
* [http://www.vietnamnet.vn/psks/2007/07/714275/ Ma Cao - sự pha trộn kỳ lạ.]
 
{{單位行政級省CHNDTH}}
{{東亞}}
{{洲亞}}
 
[[體類:城舖中國]]
[[體類:特區行政中國]]
[[體類:澳門]]
[[體類:城邦]]
[[體類:垌平珠江]]
 
{{wikipedia|Ma Cao}}
𥙩自「http://www.hannom-rcv.org/wi/index.php/特別:MobileDiff/8570」