恪別𡧲版𢯢𢷮𧵑「黨共產越南」

{{Chính|Tổ chức của Đảng Cộng sản Việt Nam|Đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam}}

Đảng Cộng sản Việt Nam là một đảng theo [[chủ nghĩa Marx-Lenin]] với [[Đường lối tập trung dân chủ|nguyên tắc tập trung dân chủ]]. Đại hội đại biểu Đảng toàn quốc là cơ quan quyền lực cao nhất của Đảng, là cơ quan duy nhất có quyền ban hành hoặc sửa đổi Điều lệ Đảng và cương lĩnh chính trị, thông qua báo cáo tổng kết nhiệm kỳ đã qua và thông qua nghị quyết về phương hướng hành động nhiệm kỳ tới, bầu ra [[Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam|Ban Chấp hành Trung ương]] là cơ quan lãnh đạo cao nhất việc chấp hành nghị quyết của đại hội.<ref name="DCSVN">[http://www.cpv.org.vn/tiengviet/tulieuvankien/vankiendang/?topic=191&subtopic=2 Điều lệ Đảng Cộng Sản Việt Nam]</ref>

Giữa 2 kỳ đại hội, Ban chấp hành trung ương là cơ quan lãnh đạo cao nhất. Ban chấp hành trung ương do đại hội bầu ra tại đại hội Đảng toàn quốc và ban này họp 6 tháng 1 lần, họp bất thường khi cần. Ban chấp hành Trung ương bầu ra [[Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam|Bộ chính trị]], bầu Tổng bí thư trong số ủy viên Bộ Chính trị và thành lập [[Ban Bí thư Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam|Ban Bí thư]] để xử lý công việc theo nhiệm vụ đã được quy định tại Điều lệ Đảng. Tổng bí thư đứng đầu Ban Chấp hành Trung ương chủ trì cả Ban Chấp hành Trung ương, Bộ chính trị và Ban bí thư.<ref name="DCSVN"/>

Đại hội Đảng được tổ chức thường kỳ 5 năm một lần để xác định đường lối lãnh đạo của Đảng và Nhà nước, đại hội bất thường khi cần. Đồng thời Đại hội Đảng bộ Quân đội cũng tổ chức 5 năm 1 lần bầu ra [[Đảng ủy Quân sự Trung ương (Việt Nam)|Đảng ủy Quân sự Trung ương]], gồm có một số ủy viên do Bộ Chính trị phân công và các ủy viên trong quân đội để lãnh đạo [[đường lối quân sự]] của Đảng đề ra.<ref name="DCSVN"/>

Vào năm 1976, sau khi Việt Nam thống nhất, [[Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam|Ban Chấp hành Trung ương Đảng]] đã tăng từ 77 đến 133 ủy viên và [[Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Việt Nam|Bộ Chính trị]] tăng từ 11 đến 17 ủy viên trong khi [[Ban Bí thư]] tăng từ 7 đến 9 ủy viên.

Số đảng viên tăng gấp hai từ 760.000 vào năm [[1966]] đến 1.553.500 vào năm [[1976]], đại diện 3,1% tổng dân số toàn quốc, và lên đến gần 2 triệu vào năm [[1986]].

Tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI tổ chức vào tháng 12 năm [[1986]], ông [[Nguyễn Văn Linh]] trở thành Tổng Bí thư cùng 14 thành viên được bầu vào Bộ Chính trị và Ủy ban Trung ương được mở rộng đến 173 thành viên.

Đại hội lần thứ IX diễn ra vào tháng 4 năm [[2001]] với 1168 đại biểu tham dự. Ban Chấp hành Trung ương Đảng với 150 thành viên do Đại hội Đảng bầu ra, họp ít nhất mỗi năm hai lần, với Bộ Chính trị họp nhiều lần hơn và Ban Bí thư có trách nhiệm giám sát hoạt động hằng ngày dưới sự lãnh đạo của Tổng Bí thư. Tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX, ông [[Nông Đức Mạnh]] trở thành Tổng Bí thư mới.

Kết thúc nhiệm kỳ này, toàn Đảng có gần 3,1 triệu đảng viên, chiếm 3,73% dân số cả nước.

Đại hội lần thứ X diễn ra từ 18 đến 25 tháng 4 năm 2006 với 1.176 đại biểu tham dự, sau khi bốn đại biểu. Đại hội đã bầu [[Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khoá X|Ban Chấp hành Trung ương khóa X]] với 160 thành viên, với Bộ Chính trị gồm 14 thành viên.  Ông Nông Đức Mạnh được bầu lại chức Tổng Bí thư.

Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI đã bầu ra [[Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam]] gồm 175 Ủy viên chính thức và 25 Ủy viên dự khuyết. Ngày 19/1/2011, gần 1.400 đại biểu đã cùng chúc mừng ông [[Nguyễn Phú Trọng]] (67 tuổi, Chủ tịch Quốc hội) trúng cử Tổng bí thư khóa XI. Danh sách 14 Ủy viên [[Bộ Chính trị]] cũng được xác định với 5 người mới, bên cạnh 9 vị tái cử.